Μισός αιώνας ανασκαφών στον λόφο Καστά

Μία νέα λέξη, για την ακρίβεια ένα τοπωνύμιο, η «Αμφίπολη» μπήκε τον Αύγουστο στην καθημερινότητά μας, παραμερίζοντας για λίγο τις λέξεις «ανεργία», «απολύσεις», «μνημόνιο» και «τρόικα», που εδώ και πέντε χρόνια κατακλύζουν τους τίτλους των ιστοσελίδων, των εφημερίδων και των τηλεοπτικών δελτίων.

Για τους αρχαιολόγους δεν ήταν έκπληξη ότι ο λόφος Καστά κρύβει κάτι μεγαλειώδες. Για το ευρύ κοινό όμως ήταν και γι’ αυτό, εδώ και τρεις μήνες, σχεδόν όλη η Ελλάδα μιλά και νοιάζεται να μάθει το μυστικό που κρατά κρυμμένο ο αρχαίος τύμβος.

50 χρόνια ερευνών

Αμφίπολη, 1964: Ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης πραγματοποιεί την πρώτη τομή στον λόφο Καστά και βρίσκει την περίμετρο του ταφικού περιβόλου. Τρία χρόνια μετά, το 1967, η χούντα τόν σταματά. Θα επιστρέψει στην Αμφίπολη το 1971 και μέχρι τον θάνατο του, το 1984, θα παραμείνει προσηλωμένος στον στόχο του: να αποκαλύψει τα μυστικά του χώρου.

Σέρρες, 2009: Η Κατερίνα Περιστέρη αναλαμβάνει προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και περνά σε εκείνη η ευθύνη της συνέχισης της ανασκαφής. Πιάνει λοιπόν δουλειά σε μέρη γνώριμα, αφού στο παρελθόν (1979-1980) είχε δουλέψει μαζί με τον Δημ.Λαζαρίδη. Το 2012 οι έρευνες στο λόφο θα επιβεβαιώσουν τα όσα έγραφε στο ημερολόγιό του ο αείμνηστος καθηγητής. Πρόκειται για ένα «μέγα ταφικόν οικοδόμημα» με περίμετρο 497 μέτρα που δεν αφήνει περιθώριο αμφισβήτησης…

Έπειτα από μισό αιώνα, τον Αύγουστο του 2014 ο λόφος Καστά θα βρεθεί στο επίκεντρο της επικαιρότητας -και όχι μόνο της εγχώριας- με αφορμή την επίσκεψη του Αντώνη Σαμαρά. «Πρόκειται για κάτι πολύ σημαντικό, αφού το επισκέφθηκε ο πρωθυπουργός» ήταν οι πρώτες σκέψεις και τότε προέκυψε το βασικό -και αναπάντητο προς το παρόν- ερώτημα: Ποιος είναι θαμμένος στον αρχαίο τάφο;

Το μέγεθος και μόνο του μνημείου είναι εντυπωσιακό, ενώ τη σπουδαιότητα του χώρου επιβεβαιώνουν τα μοναδικής τέχνης ευρήματα που κρύβει στο εσωτερικό του και που αποκαλύπτονται το ένα μετά το άλλο. Οι Σφίγγες, οι Καρυάτιδες, το ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης· όλοι οι θάλαμοι του τάφου έχουν κάτι εξαιρετικό να φανερώσουν, θησαυρούς που δεν αφήνουν το ενδιαφέρον για την Αμφίπολη να καταλαγιάσει…

«Μόνο στο τέλος της ανασκαφής θα ξέρουμε τι πραγματικά κρύβει ο αρχαίος τάφος» είναι η δήλωση που με κάθε ευκαιρία επαναλαμβάνουν οι επιστήμονες. Όπως και να εξελιχθεί η ανασκαφή, ακόμα και εάν δεν μάθουμε ποτέ την ταυτότητα του νεκρού, ουδείς μπορεί να μην αναγνωρίσει ότι ο αρχαιολογικός χάρτης της χώρας είναι πλέον ακόμα πιο πλούσιος.

Άννα Ανδίρα

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ