Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη: Καλωσήλθατε στο μυστηριώδες σύμπαν του «The Capsule»

Κατσίκες, περίτεχνα μαλλιά και ρούχα, επτά γυναίκες απομονωμένες σε ένα νησί των Κυκλάδων, μία άχρονη παρουσία και μερικές ασκήσεις πειθαρχίας. Αυτά είναι τα συστατικά της νέας ταινίας της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη με τίτλο «The Capsule» που ξεκίνησε ως εικαστική εγκατάσταση και εξελίχθηκε σε μια ταινία 35 λεπτών, επηρεασμένη από τη μόδα, την τέχνη, τη γοτθική λογοτεχνία και τα… βαμπίρ. Το in.gr συνάντησε τη δημιουργό στο 53ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όπου προβλήθηκε η ταινία.

Για την έμπνευση του The Capsule

«Γενικώς, εδώ και κάποια χρόνια είχα ένα τεράστιο ενδιαφέρον στο να δοκιμάσω το είδος της φαντασίας, βαμπίρ. Παρακολουθούσα μετά μανίας το True Blood, γιατί μου άρεσε η μεταφορά του είδους στην καθημερινή ζωή της Νέας Ορλεάνης. Επίσης με ενδιαφέρει πάρα πολύ η γοτθική λογοτεχνία: Έμιλι Μπροντέ, Χένρι Τζέιμς. Στο έργο τους βρίσκεις πολύ μυστήριους γυναικείους χαρακτήρες, που συνήθως είναι έγκλειστοι ή σε ένα σπίτι, ή σε μια κατάσταση, ή σε μία σχέση, όπου εξαρχής το ξέρεις ότι δεν υπάρχει διαφυγή, αλλά βλέπεις πώς ένα σύστημα προσπαθεί να ξεπεράσει τον εαυτό του. Όταν μου δόθηκε η πρόκληση να κάνω κάτι για την μόδα ως έργο τέχνης, ως σωματικό γλυπτό, το πρώτο που σκέφτηκα ήταν πολλά ίδια (ή πολλές γυναίκες ή πολλοί άνδρες) και τι θα μπορούσα να κάνω με την επαναληπτική ομοιομορφία του σώματος όταν κάποιο από αυτά προσπαθεί να γίνει διαφορετικό από τα άλλα ή κάποιο που είναι καταραμένο να είναι πάντα το ίδιο. Τότε μου φάνηκε πολύ ωραίο να υπάρχουν επτά κορίτσια σε ένα σπίτι και μία αφέντρα και κάτι να γίνεται».

Για μόδα και ζωγραφική

«Τα ρούχα που διάλεξα δεν ήταν υψηλής ραπτικής, αλλά πειραματικά και φουτουριστικά από ευφυείς σχεδιαστές και χρειάστηκα 5-6 μήνες να τα βρω. Δεν ήθελα να είναι απλά όμορφα ρούχα σε όμορφα κορίτσια».

«Ήθελα πολύ να δουλέψω με την Αλεξάνδρα Βαλισέφσκα, μια Πολωνή ζωγράφο που θαυμάζω τη δουλειά της εδώ και κάποια χρόνια και παρακολουθώ το μπλογκ της και είναι από τα πιο δυνατά πράγματα που έχω δει στην τέχνη τα τελευταία χρόνια. Της έστειλα e-mail, εκείνη μόλις είχε δει το Attenberg και ήταν πολύ θετική. Πήγα στη Βαρσοβία για τρεις μέρες, κοιτάξαμε τους πίνακές της και διαλέξαμε περίπου 30 ως έμπνευση. Μετά έφτιαξα καινούριες σκηνές πάνω σε αυτόν τον ήσυχο εφιάλτη που δημιουργεί η Βαλισέφσκα με τα κορίτσια στο έργο της και την πικρή αίσθηση του χιούμορ».

Η εγκατάσταση στο Barney’s

«Η εγκατάσταση στη Νέα Υόρκη ήταν ένα εντελώς άλλο πρότζεκτ από μόνο του. Ήθελα να κάνουμε κάτι διαδραστικό, επειδή ακριβώς θα στηνόταν στην βιτρίνα του πολυκαταστήματος Barney’s στη Νέα Υόρκη. Με τους αρχιτέκτονες hiboux και τον Ματ Τζόνσον φτιάξαμε μία μηχανή ψευδαίσθησης: ένα κουτί που μπροστά είχε μια κυψέλη από φίλτρα που είναι τα φίλτρα που χρησιμοποιούνται στο 3D στο σινεμά. Και ανάλογα από το ποιο «κελί» κοιτούσες και το που ήσουν στον δρόμο, έβλεπες ένα διαφορετικό κομμάτι της ταινίας . Αν είχες υπομονή και καθόσουν μισή ώρα, μπορούσες να καταλάβεις τι γίνεται και σε όλη την ταινία».

Τα κορίτσια και τα γυρίσματα

«Όλη η ταινία γυρίστηκε σε τρεις ημέρες. Με ενδιαφέρει αυτή η παρατήρηση των εντόμων, όταν τα παρατηρείς σαν να είναι κλεισμένα μέσα σε ένα κλουβί. Υπήρχε η ιστορία: τα κορίτσια γεννιούνται, η Αριάν θέλει να αντικατασταθεί και κάποια πρέπει να υπερισχύσει. Το ενδιαφέρον δημιουργήθηκε στον συσχετισμό ανάμεσα στους γυναικείους χαρακτήρες: σιγά σιγά κάθε μία από τις κοπέλες υιοθέτησε τον χαρακτήρα που έχει στην ταινία. Σιγά σιγά η Ιζόλντα υπερίσχυσε. Στη σκηνή της εξομολόγησης κάθε κοπέλα έγραψε τι ήθελε να πει και μετά τις επιλέξαμε με την Αριάν ποια θα ανταμειφθεί».

«Με την Αριάν θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε για πάντα μαζί, είναι κάτι παραπάνω από ηθοποιός, είναι μια πολύτιμη συνεργάτης. Είναι πολύ σημαντικό να συνεργάζομαι με κάποιαν που θέλω να έχω μπροστά στον φακό μου και καταλαβαίνει και απόλυτα αυτό που προσπαθώ να κάνω. Η Ευαγγελία Ράντου έστησε μαζί μου την κίνηση και ήταν ο φύλακας-χορογράφος όλων των ηθοποιών. Ήταν συγκλονιστική και θα συνεχίσω να συνεργάζομαι και μαζί της.Την Ιζόλντα Ντιτσόκ την είχα δει στο Φάουστ του Σοκούροφ και την είχα ερωτευτεί, ήθελα οπωσδήποτε να δουλέψω μαζί της, μετά την Αριάν ήταν η πρώτη που σκέφτηκα. Με την Κλεμάνς Ποεζί είχαμε συναντηθεί, ήταν σε μια κριτική επιτροπή σε ένα Φεστιβάλ που είχε βραβεύσει την Αριάν για το Attenberg και μου είχε γράψει και ρωτούσε εάν επρόκειτο να κάνω κάτι και ότι ήθελε να συμμετάσχει. Η Σοφία Ντόνα είναι μία από τους αρχιτέκτονες που σχεδίασαν την εγκατάσταση: θεώρησα ότι θα ταίριαζε πολύ και θα ήταν η πολύ σοβαρή και αγέλαστη παρουσία της ταινίας και η Ντενίζ Αργκουβάν είναι Τουρκο-γαλλίδα σκηνοθέτης που μόλις είχα γνωρίσει σε ένα εργαστήριο σεναρίου του Σάντανς στην Τουρκία».

Για το ελληνικό σινεμά

«Από τότε που κάναμε την Κινέττα που ήταν η πρώτη μου συνεργασία με τον Γιώργο, ήταν σαν να κάναμε κάτι σε μία έρημο, ήμασταν τρελοί, αφελείς και πολλοί μόνοι έχουν αλλάξει συγκλονιστικά πολλά. Υπάρχει ένα πάθος για το σινεμά και μια συλλογικότητα, κοινότητα που έχει τον ευγενή συναγωνισμό της –μέχρι και ανταγωνισμό- αλλά αυτό το θεωρώ πολύ υγιές. Ξαφνικά έχουν εμφανιστεί πολύ νέα παιδιά που τους ενδιαφέρουν η παραγωγή και είναι πολύ ενημερωμένοι σε σχέση με τις συνεργασίες με το εξωτερικό. Έχουμε ξεπεράσει την φοβερή εσωστρέφεια που είχαμε ως χώρα. Αν και πέρυσι ήταν η χειρότερη χρονιά που είχαμε ως χώρα μέχρι σήμερα, βλέπεις νέους σκηνοθέτες και γυρίζουν γρήγορα ταινίες, με λίγα χρήματα, μέσα από εταιρείες-ομάδες δημιουργών που ο ένας κάνει παραγωγή στην ταινία του άλλου».

«Υπάρχει τέτοια κάψα και τέτοιος οργασμός δημιουργίας. Υπάρχουν παρέες που δεν κάθονται και πίνουν καφέ και συζητούν και λένε ότι και φέτος δεν έγινε τίποτα, αλλά που πραγματικά δημιουργούν κάτι διαφορετικό. Νομίζω ότι με λίγο παραπάνω δουλειά στα σενάρια θα κάνουμε θαύματα, να μην είναι δηλαδή μισοψημένες οι ιδέες. Παλιά για να κάνει ένας νέος σκηνοθέτης ταινία μεγάλου μήκους μετά τη μικρού μήκους έπρεπε να περάσουν χρόνια. Τώρα το πέρασμα θα γίνεται σε ένα με δύο χρόνια. Για παράδειγμα ο Γιώργος Ζώης ετοιμάζεται να αρχίσει γυρίσματα στη μεγάλου μήκους του, η οποία νομίζω ότι θα είναι συγκλονιστική».

«Τώρα ετοιμάζουμε έναν εργαστηριακό κύκλο σκηνοθεσίας, σεναρίου, παραγωγής, μοντάζ, ήχου, φωτογραφίας σε ένα εντατικό πρόγραμμα, όπου σημαντικοί δημιουργοί θα βρίσκονται εκεί για να συμβουλεύουν στη δημιουργία μιας ταινίας. Εάν πετύχει θέλουμε να το κάνουμε για έναν χρόνο με έμφαση στο σενάριο. Το υπουργείο Πολιτισμού θα μπορούσε να εγκρίνει και να χρηματοδοτήσει το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και να δοθούν έστω 30.000 ευρώ –αντί των 200.000- σε έναν νέο σκηνοθέτη για να γυρίσει την ταινία του, αυτό θα μπορούσε να κάνει τεράστια διαφορά. Ακόμα και οι συμπαραγωγές χρειάζονται χρήματα από τη χώρα σου. Είναι και γελοίο το γεγονός ότι οι ταινίες από την Ελλάδα βρίσκουν σήμερα περισσότερα χρήματα στο εξωτερικό, παρά στην ίδια τους τη χώρα».

Αγγελική Στελλάκη

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ