Πανελλήνιος Σύλλογος Φαρμακαποθηκάριων

Συνέντευξη των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Πανελληνίου Σύλλογου Φαρμακαποθηκάριων.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2009, η φαρμακευτική δαπάνη διαμορφώθηκε στα 8,5 δις ευρώ, καταγράφοντας μια αυξητική τάση. Που οφείλεται κατά την άποψη σας η τάση αυτή; Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί και ποιες είναι οι δικές σας προτάσεις επί του θέματος;

Η φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα από το 2000 και μετά αναπτύσσεται με διψήφιο αριθμό ανάπτυξης και μόλις το 2009 η ανάπτυξη γίνεται 5,3% σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΦ.
Έτσι ενώ, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του ΕΟΦ, η φαρμακευτική δαπάνη το 2000 είναι 2.596.492.718,08€, το 2009 ανέρχεται σε 8.461.413.255,75€, δηλαδή έχουμε υπερτριπλασιασμό της φαρμακευτικής δαπάνης.
Η αύξηση αυτή οφείλεται στους παρακάτω παράγοντες:
Α) Γήρανση του πληθυσμού
Β) Αύξηση του βιοτικού επιπέδου και μεγαλύτερο ενδιαφέρον των πολιτών για την υγεία τους
Γ) Μη ύπαρξη σταθερής και ολοκληρωμένης πολιτικής για το φάρμακο
Δ) Υποκατάσταση παλιών φθηνών και δοκιμασμένων φαρμάκων με υποτιθέμενα νέα με πολύ υψηλότερες τιμές
Μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης μπορεί να έρθει μόνο με σοβαρές πολιτικές και δίκαια μέτρα, τα οποία θα κερδίσουν την εμπιστοσύνη τόσο των ανθρώπων που ασχολούνται με το φάρμακο ή επηρεάζουν την κατανάλωσή του, όπως είναι οι φαρμακευτικές εταιρίες, τα φαρμακεία, οι γιατροί κ.τ.λ., όσο και των πολιτών-χρηστών αφού όλοι αυτοί πρέπει να κατανοήσουν ότι ένα υγιές και βιώσιμο σύστημα είναι καλό για όλους και διασφαλίζει το μέλλον.
Κατά την γνώμη μας λοιπόν για να μειωθεί η φαρμακευτική δαπάνη στην χώρα μας θα πρέπει να γίνουν τα εξής:
1. Σωστές πολιτικές και συστράτευση όλων των εμπλεκόμενων στην κοινή προσπάθεια αφού ή όλοι βοηθάμε ή όλοι βουλιάζουμε.
2. Ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.
3. Συνταγογράφηση φαρμάκων με την δραστική ουσία και υποχρέωση του φαρμακοποιού να χορηγεί από μια ομάδα δύο-τριών φαρμάκων το φθηνότερο. Όποιος ασθενής επιθυμεί άλλο με την ίδια δραστική ουσία και υπάρχει διαφορά τιμής, να πληρώνει την διαφορά από την τσέπη του.
4. Άμεση απελευθέρωση των παράλληλων εισαγωγών, προκειμένου να λειτουργήσουν ως μέσο πίεσης προς τις φαρμακευτικές εταιρίες για να μειώσουν και άλλο τις τιμές των φαρμάκων τους.
5. Αποτελεσματικός έλεγχος των τιμών των φαρμάκων και ιδιαίτερα εκείνων τα οποία παρουσιάζονται ως νέα. Τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται πολλά φάρμακα ως νέα λαμβάνοντας πολύ υψηλές τιμές ενώ στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι απομιμήσεις ή βελτιώσεις υπαρχόντων φαρμάκων.

Η εφαρμογή της λίστας φαρμάκων είναι ένα μέτρο που χρησιμοποιήθηκε κατά το παρελθόν από την Πολιτεία, ενώ υπήρξε και δέσμευση της παρούσας κυβέρνησης. Είναι αποτελεσματικό μέτρο;

Η εφαρμογή της λίστας φαρμάκων σαφέστατα και αποτελεί ένα μέτρο για τον έλεγχο της φαρμακευτικής δαπάνης, το οποίο εάν εφαρμοστεί σωστά μπορεί και την δαπάνη να μειώσει και ο ασθενής να παίρνει το φάρμακο που χρειάζεται χωρίς περιορισμούς. Η λίστα φαρμάκων μπορεί καταρχήν να συμπιέσει τις τιμές, καθώς το κράτος, που είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής φαρμάκων, μέσω των ασφαλιστικών ταμείων, αφού πληρώνει το 65% της φαρμακευτικής δαπάνης μπορεί να πιέσει τις εταιρίες για χαμηλότερες τιμές.
Εξυπακούεται ότι τη λίστα μπορεί να εφαρμοστεί όταν για τη συγκεκριμένη νόσο υπάρχουν και άλλα σκευάσματα, οπότε σε περίπτωση που η φαρμακευτική εταιρία αρνηθεί την μείωση της τιμής του φαρμάκου της, να υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Η χρήση της λίστας μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική στην υποκατάσταση παλιών φθηνών και δοκιμασμένων φαρμάκων με άλλα υποτιθέμενα νέα σε πολύ υψηλότερες τιμές.

Στην Ευρώπη καταγράφεται μια στροφή προς τα αντίγραφα/γενόσημα φάρμακα (για λόγους επιστημονικούς, διασφάλισης της δημόσιας υγείας και οικονομικούς). Ποια είναι η θέση σας για την αξία των φαρμάκων αυτών, ως προς τη δημόσια υγεία και τη συγκράτηση της φαρμακευτικής δαπάνης για το φάρμακο;

Τα γενόσημα φάρμακα ή generics όπως αποκαλούνται διεθνώς, είναι τα αντίγραφα των φαρμάκων εκείνων των οποίων λήγει η πατέντα και θεωρούνται ουσιωδώς όμοια με αυτά, αφού περιέχουν την ίδια ακριβώς δραστική ουσία. Από επιστημονικής απόψεως δηλαδή τα generics είναι όμοια και δεν έχουν καμία διαφορά ως προς την θεραπευτική τους δράση και ικανότητα με αυτά των πρωτοτύπων. Υπάρχουν πολλοί βέβαια που προβάλουν διάφορες ενστάσεις ως προς την αποτελεσματικότητα τους με το επιχείρημα πως είναι δυνατόν τα πρωτότυπα να είναι όμοια με το αντίγραφα, ισχυρισμός ο οποίος μπορεί να γίνει δεκτός για τις περιπτώσεις εκείνες όπου τα generics προέρχονται από χώρες με χαμηλή αξιοπιστία.

Στην ελληνική αγορά παρατηρήθηκε το φαινόμενο της έλλειψης ορισμένων σκευασμάτων. Που οφείλεται αυτό; Είναι συχνό φαινόμενο και πως μπορεί να αντιμετωπιστεί; Θέτει άραγε σε κίνδυνο την υγεία των πολιτών;

Μετά τις μειώσεις των τιμών του 2010 οι πολυεθνικές άρχισαν να μειώνουν τις ποσότητες που διοχετεύουν στην ελληνική αγορά για δύο λόγους: α) για να μειώσουν την ‘έκθεσή’ τους στην ελληνική οικονομία και β) για να πιέσουν για υψηλότερες τιμές.
Θεωρούμε, ότι η αντιμετώπιση είναι απλή, φθάνει να εφαρμοστούν οι νόμοι της χώρας και οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ώστε να υποχρεωθούν οι βιομηχανίες να πωλούν στην Ελληνική αγορά τις ποσότητες που πουλούσαν τα προηγούμενα χρόνια προσαυξημένες κατά το ποσοστό που οι εγκύκλιοι του Ε.Ο.Φ. ορίζουν και όχι μειωμένες κατά 25 έως και 60%!
Το γιατί δεν κινείται η πολιτεία σε αυτή την κατεύθυνση, είναι ένα ερώτημα που χρήζει απαντήσεως.
Α) Ο νόμος λέει πως η φαρμακευτική εταιρία κάτοχος άδειας κυκλοφορίας ενός φαρμάκου στη χώρα μας πρέπει να εφαρμόζει τα παρακάτω:
Να εφοδιάζει την αγορά με φάρμακα σύμφωνα με την υπάρχουσα συνταγογραφία συν ένα επιπλέον ποσοστό 25% για έκτακτες περιστάσεις (τουρισμός, λαθρομετανάστες κ.τ.λ.).
Να έχει απόθεμα στις αποθήκες της τουλάχιστον για τρεις μήνες.
Να εφοδιάζει απευθείας όλα τα νοσοκομεία της χώρας και όλες τις μεγάλες κλινικές.
Να εφοδιάζει τα φαρμακεία της χώρας είτε απευθείας είτε μέσω των ιδιωτικών ή συνεταιριστικών φαρμακαποθηκών.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι εάν ένας πολίτης χρειαστεί ένα οποιοδήποτε φάρμακο και η φαρμακευτική εταιρία τηρεί τις υποχρεώσεις της, ο πολίτης θα βρει το φάρμακό του, στο φαρμακείο της γειτονιάς του, είτε σε ένα νοσοκομείο ή κλινική.
Επίσης, για τη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενειών σήμερα, οι θεραπευτικές επιλογές είναι πολλαπλές και εξίσου αποτελεσματικές και επομένως πραγματικός κίνδυνος για τη δημόσια υγεία δεν υπάρχει.
Το ότι πιθανόν κάποιος να επισκέφτηκε 2-3 φαρμακεία για να βρει το φάρμακό του αυτό δεν αποτελεί απόδειξη ότι το συγκεκριμένο φάρμακο έχει έλλειψη και θα πρέπει να προκαλέσει την παρέμβαση της πολιτείας.
Για να γίνουν κατανοητά τα παραπάνω, δηλαδή ότι οι εταιρείες δημιουργούν τεχνητές ελλείψεις, δίδομε ένα μικρό παράδειγμα όπως π.χ. για την ασπιρίνη.
Οι ποσότητες που χορηγούν στο φαρμακεμπόριο σε σχέση με εκείνες του 2009 είναι περίπου 80% κάτω με αποτέλεσμα να αδυνατούν οι φαρμακέμποροι να ικανοποιήσουν τα αιτήματα της αγοράς και να καλύψουν πλήρως τα φαρμακεία.
Η παραγωγός εταιρία Bayer στέλνει αντιπροσώπους απευθείας στα φαρμακεία και πουλά στο φαρμακοποιό π.χ. 50 ασπιρίνες εφόσον αυτός αγοράσει παράλληλα μία σειρά από δικά της προϊόντα παραφαρμάκου. Έτσι η εταιρεία έχει διπλό όφελος. Αφενός ιδιοποιείται το φαρμακεμπορικό κέρδος το οποίο εμπεριέχεται στη τιμή του φαρμάκου και αφετέρου πουλά μαζικά και άλλα προϊόντα της.
Η έλλειψη εισαγωγής ικανοποιητικής ποσότητας ασπιρίνης , διαπιστώθηκε από τον Ε.Ο.Φ. η εταιρεία πλήρωσε πρόστιμο, όμως η εντύπωση που συστηματικά καλλιεργείται είναι ότι οι φαρμακέμποροι εξάγουν τις ασπιρίνες και δεν αφήνουν ικανοποιητική ποσότητα προκειμένου να εξυπηρετηθεί η ελληνική αγορά.
Το ίδιο συμβαίνει και με άλλα φάρμακα και άλλες εταιρείες.

Τι είναι οι παράλληλες εξαγωγές φαρμάκων, που για πολλούς ευθύνονται για την έλλειψη φαρμάκων; Τι συνέπειες έχουν για τη δημόσια υγεία, για τη βιομηχανία του φαρμάκου και εν γένει την οικονομία; Είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο και πως μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Οι παράλληλες εξαγωγές φαρμάκων είναι οι εξαγωγές φαρμάκων που γίνονται εντός των ορίων της ΕΕ. Για να μπορεί ένα φάρμακο να διακινηθεί με παράλληλη εξαγωγή από ένα κράτος μέλος σε ένα άλλο, θα πρέπει το φάρμακο αυτό εκτός του να έχει την ίδια δραστική ουσία να παρασκευάζεται και στις δύο χώρες από την ίδια φαρμακευτική εταιρία.
Για παράδειγμα για να εξαχθεί το Zantac 150mg της φαρμακευτικής εταιρίας GSK από την Ελλάδα στην Αγγλία, θα πρέπει το συγκεκριμένο φάρμακο να έχει άδεια κυκλοφορίας και στις δυο χώρες και να παρασκευάζεται και στις δυο χώρες από την GSK, δηλαδή μιλάμε ουσιαστικά για το ίδιο φάρμακο της ίδιας εταιρίας.
Οι παράλληλες εξαγωγές βασίζονται στην διαφορά τιμής που υπάρχει από μια χώρα σε μια άλλη, η οποία οφείλεται σε διαφόρους λόγους με κυριότερους τους ελέγχους που ασκούνται από τα διάφορα κράτη αλλά και την επιθυμία των ίδιων των εταιριών να μην εφαρμόζουν ενιαίους τιμοκαταλόγους, αφού κάτι τέτοιο θα επέφερε μείωση των πωλήσεών τους.
Οι παράλληλες εξαγωγές είναι μια καθόλα νόμιμη διαδικασία με πολλά οφέλη για όλες τις εμπλεκόμενες χώρες και για αυτό ενθαρρύνονται από την ΕΕ. Πολλές φορές μάλιστα τόσο η ευρωπαϊκή επιτροπή όσο και το ευρωπαϊκό δικαστήριο έχουν πάρει θετικές αποφάσεις υπέρ των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις παράλληλες εξαγωγές.
Η ΕΕ ενθαρρύνει το παράλληλο εμπόριο τόσο για λόγους που άπτονται της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς, όσο και για λόγους ειδικότερους που αφορούν το φάρμακο σαν προϊόν, αφού είναι ο μόνος τρόπος να βάλουν ένα φρένο στις τιμές των φαρμάκων μέσα στην Ευρώπη. Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι όταν μια φαρμακευτική εταιρία ανακαλύψει ένα καινούργιο φάρμακο και πάρει άδεια για την κυκλοφορία του, προστατεύεται διεθνώς για 10 χρόνια από πατέντα, χωρίς να μπορεί κανείς ανά την υφήλιο να αντιγράψει το συγκεκριμένο σκεύασμα. Αυτό γίνεται προκειμένου να δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος στην εταιρία να κάνει απόσβεση των εξόδων της και να βγάλει και κέρδη, ένα μέρος των οποίων θα μοιράσει στους μετόχους της και ένα μέρος θα χρησιμοποιήσει για την έρευνα άλλων σκευασμάτων.
Κατά τον χρόνο αυτό που η φαρμακευτική εταιρία έχει το παγκόσμιο μονοπώλιο του συγκεκριμένου φαρμάκου προσπαθεί να επιτύχει όσο το δυνατόν περισσότερες πωλήσεις σε όσο το δυνατόν υψηλότερες τιμές. Γίνεται κατανοητό ότι ένα φάρμακο με τιμή 100 ευρώ ανά συσκευασία θα μπορούσε εύκολα να πωληθεί στις ΗΠΑ ή την Γερμανία, δεν θα είχε όμως καμία τύχη στην Ινδία, η οποία από την άλλη πλευρά έχει πολύ μεγάλο πληθυσμό. Οι εταιρίες λοιπόν για να ξεπερνούν τέτοια προβλήματα και να αυξάνουν τα κέρδη τους διαμορφώνουν τις τιμές των φαρμάκων τους διαφορετικά από χώρα σε χώρα με διάφορα κριτήρια, τα κυριότερα από τα οποία είναι το βιοτικό επίπεδο της κάθε χώρας, ποιος πληρώνει τα φάρμακα, δηλαδή ο πολίτης από την τσέπη του ή τα ασφαλιστικά ταμεία και με ποιο τρόπο συνταγογραφούνται.
Γίνεται κατανοητό από τα παραπάνω ότι η χώρα μας δεν μπορεί να έχει τις ίδιες τιμές με την Γερμανία ή την Δανία αφού δεν θα μπορούσε να τις πληρώσει. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι χώρες του νότου Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και πολλές από τις χώρες του πρώην σοσιαλιστικού στρατοπέδου όπως Ρουμανία, Πολωνία, Ουγγαρία κυρίως εξάγουν ενώ οι χώρες του βορρά όπως Γερμανία, Δανία, Ολλανδία, Σουηδία κυρίως εισάγουν.
Σίγουρα η πιο ευνοημένη χώρα σήμερα στην ΕΕ είναι η Μεγάλη Βρετανία που λόγω της ισοτιμίας του νομίσματός της έχει γίνει ο μεγαλύτερος παράλληλος εξαγωγέας φαρμάκων. Μια χώρα μπορεί ταυτόχρονα να εισάγει και να εξάγει και στην περίπτωση αυτή η χώρα ωφελείται διπλά αφού κερδίζει και από την εξαγωγή και από την εισαγωγή. Η απουσία της χώρα μας από τις εισαγωγές φαρμάκων αποτελεί παραφωνία αφού η κεντρική εξουσία αρνείται πεισματικά να διευκολύνει τις παράλληλες εισαγωγές φαρμάκων την ώρα που υπάρχουν πολλά φάρμακα που είναι πολύ ακριβότερα στη χώρα μας από ότι σε άλλες χώρες της Ε.Ε..
Οι παράλληλες εξαγωγές, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να δημιουργήσουν ελλείψεις στα φάρμακα εάν και αποτελούν εύκολο στόχο για τις διάφορες πολυεθνικές εταιρίες φαρμάκων, προκειμένου να καλύπτουν τις δικές τους ελλείψεις και ασυνέπειες στη κάλυψη των αναγκών της χώρας σε φάρμακα. Ποντάροντας στην ευαισθησία του ελληνικού λαού σε θέματα υγείας εκμεταλλεύονται την μεγάλη τους οικονομική δύναμη και με διάφορα δημοσιεύματα στα ΜΜΕ διαστρεβλώνουν την αλήθεια και κατασυκοφαντούν το παράλληλο εμπόριο.
Το κακό σε αυτή την υπόθεση είναι ότι για λόγους επικοινωνιακούς συμπαρασύρεται σε αυτή την ιστορία και η πολιτεία η οποία αντί να εφαρμόζει τους νόμους, παρεμβαίνει υπέρ των φαρμακευτικών εταιριών και έτσι δημιουργούνται όλα τα προβλήματα. Δεν είναι η πρώτη φορά που η χώρα μας σχολιάζεται με τον πλέον αρνητικό τρόπο στο εξωτερικό παίρνοντας νομικά μέτρα εναντίον νόμιμων δραστηριοτήτων, με αποκορύφωμα πριν μερικά χρόνια να ψηφιστεί νόμος από την Ελληνική Βουλή που απαγορεύει τις εξαγωγές φαρμάκων από τις ελληνικές φαρμακαποθήκες σε τρίτες χώρες. Εδώ και χρόνια δηλαδή απαγορεύεται σε μια ελληνική φαρμακαποθήκη να κάνει εξαγωγές σε τρίτες χώρες, όπως είναι η Αλβανία, τα Σκόπια, η Ρωσία, το Πακιστάν κ.τ.λ. Το περίεργο είναι ότι σε όλες αυτές τις παράνομες και επιζήμιες για την Ελλάδα ενέργειες της, η εκάστοτε πολιτική εξουσία επικαλείται λόγους δημοσίου συμφέροντος. Το φαινόμενο αυτό επαναλήφθηκε προσφάτως παρά το ότι παρατηρείται μια πολύ μεγάλη μείωση των παράλληλων εξαγωγών, έρχεται ο ΕΟΦ επικαλούμενος ελλείψεις και λόγους δημοσίου συμφέροντος και προβαίνει σε απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών συγκεκριμένων φαρμάκων, χωρίς να πραγματοποιεί ουσιαστικό έλεγχο στις φαρμακευτικές εταιρείες ώστε να επαληθεύσει αν όντως εφοδιάζουν σωστά τις φαρμακαποθήκες. Όπως καθημερινά καταγγέλλουν οι φαρμακέμποροι, οι ελλείψεις δεν οφείλονται στο παράλληλο εμπόριο αλλά στη τεράστια μείωση των ποσοτήτων, με τις οποίες οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες εφοδιάζουν σήμερα τις φαρμακαποθήκες σε σχέση με τις ποσότητες που τους διένειμαν τα προηγούμενα χρόνια. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει τον ισχυρισμό μας ότι τα μέτρα ελήφθησαν για να καταφερθεί πλήγμα κατά του παράλληλου εμπορίου και όχι γιατί πράγματι υπάρχουν ελλείψεις. Απαγορεύοντας όμως τις εξαγωγές των συγκεκριμένων φαρμάκων ο ΕΟΦ από τις φαρμακαποθήκες, τα φάρμακα αυτά θα εξάγονται μέσω των φαρμακείων. Η εξέλιξη αυτή θα είναι ιδιαίτερα αρνητική αφού τα φάρμακα θα μαζεύονται από την λιανική πώληση και είναι αδύνατον να ελεγχθούν τα 12.000 φαρμακεία της χώρας. Σήμερα με το υπάρχον καθεστώς ο ΕΟΦ έχει όλη την πληροφόρηση που χρειάζεται σχετικά με τις παράλληλες εξαγωγές αφού οι φαρμακαποθήκες του στέλνουν και μάλιστα ηλεκτρονικά στοιχεία για τις εξαγωγές που πραγματοποιούν.
Η επιμονή στην λήψη τόσο φανερά λανθασμένων μέτρων έχει δημιουργήσει μεγάλη αναστάτωση στις φαρμακαποθήκες και πολύ εξ’ υμών πιστεύουν ότι πιθανόν πίσω από τα μέτρα αυτά να υποκρύπτεται η βούληση για εξαφάνιση του φαρμακεμπορίου.
Το ότι οι παράλληλες εξαγωγές δεν ευθύνονται για τις ελλείψεις αποδεικνύεται και από τα παρακάτω:
Οι παράλληλες εξαγωγές στη χώρα μας γίνονται για περισσότερο από 25 χρόνια χωρίς κανένα πρόβλημα, προκαλώντας ερωτηματικά γιατί να ευθύνονται σήμερα που έχουν μειωθεί δραματικά. Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται από τα στοιχεία που εμφανίζει ο ΕΟΦ στην ιστοσελίδα του εάν επισκεφτούμε την ιστοσελίδα του ΕΟΦ θα δούμε ότι οι παράλληλες εξαγωγές φαρμάκων το πρώτο τετράμηνο των ετών από το 2005 έως και το 2010, φαίνεται ότι έχουν μειωθεί σημαντικά. Το 2008 είχαμε μείωση των παράλληλων εξαγωγών σε σχέση με το 2007 από 261.928.103,85 σε 211.069.844,81 ή ποσοστό μείωσης 19,43%. Το 2009 έχουμε μια μικρή μείωση σε σχέση με το 2008 δηλαδή 209.991.739,61 αντί 211.069.844,81 ή ποσοστό 0,51% και το 2010 έχουμε περαιτέρω μείωση κατά 20,57% ή 166.806.421,91 αντί 209.991.739,61 το 2009. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι η συνολική φαρμακευτική δαπάνη στη χώρα μας το 2005 ήταν 5.548.238.237,89 και το 2009 ανήλθε στο ποσό των 8.461.413.225,75 δηλαδή αυξήθηκε κατά 52%. Από τα στοιχεία του ΕΟΦ φαίνεται ότι ενώ το Α’ τετράμηνο το 2005 έγιναν 216.193.894,46 παράλληλες εξαγωγές το Α’ τετράμηνο του 2010 έγιναν μόνο 166.806.421,91 δηλαδή είχαμε μείωση κατά 22%.
Οι παράλληλες εξαγωγές δεν έχουν καμία ουσιαστική επίπτωση στη βιομηχανία του φαρμάκου διότι τα φάρμακα που διακινούνται είναι φάρμακα πολυεθνικών εταιριών και δεν αφορούν τις ελληνικές φαρμακευτικές εταιρίες. Με δεδομένο ότι για τις περισσότερες από τις εταιρίες αυτές η Ελλάδα αντιπροσωπεύει στην καλύτερη περίπτωση το 0,5% του τζίρου των και οι παράλληλες εξαγωγές αντιπροσωπεύουν 5-6% του ελληνικού τζίρου φαρμάκων, καταλαβαίνουμε ότι δεν υπάρχει καμία ουσιαστική επίπτωση στην κερδοφορία τους ή στα ερευνητικά τους προγράμματα.
Όπως είπαμε ο παράλληλες εξαγωγές αφορούν όλα τα κράτη της ΕΕ και η χώρα μας θα πρέπει να το αντιμετωπίσει σαν ένα υγιές φαινόμενο που έχει τεράστια σημασία όχι μόνο για την επιβίωση των ελληνικών φαρμακαποθηκών, αλλά για όλο το κύκλωμα του φαρμάκου και την εθνική οικονομία. Πιο συγκεκριμένα έρχονται στη χώρα μας κάθε χρόνο περισσότερα από 500.000.000 ευρώ που βοηθούν στην μείωση του εμπορικού μας ελλείμματος. Δίνουν στο ελληνικό δημόσιο φόρους πολλών εκατομμυρίων ευρώ, και του παρέχουν δωρεάν πίστωση πολλών εκατομμυρίων ευρώ από τη καθυστέρηση επιστροφής του ΦΠΑ. Συντηρούνται περισσότερες από 1.500 καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και η κερδοφορία του συνόλου των φαρμακαποθηκών της χώρας. Τεράστια προβλήματα θα υπάρξουν με τα φαρμακεία τα οποία σήμερα απολαμβάνουν τους καλύτερους οικονομικούς όρους και την άριστη εξυπηρέτηση, ενώ από την επομένη θα πρέπει να πληρώνουν άμεσα με πολύ χειρότερη εξυπηρέτηση με αποτέλεσμα με τη σειρά τους, να μη μπορούν να χορηγούν φάρμακα επί πιστώσει στο δημόσιο.
Τα οφέλη είναι τόσο ουσιαστικά και τόσο προφανή που μόνο κάποιος που έχει συμφέροντα δεν θα ήθελε να το καταλάβει.

Πως διαμορφώνεται η τιμή του φαρμάκου στην Ελλάδα; Ποιοι είναι οι παράγοντες που την καθορίζουν; Ποια είναι τα θετικά και αρνητικά; Ποια είναι η θέση σας για την διαμόρφωση της τιμής;

Η τιμή του φαρμάκου στην Ελλάδα, διαμορφώνεται με βάση τον μέσο όρο των τριών φθηνότερων τιμών της Ε.Ε.. Το θετικό είναι η διαμόρφωση χαμηλών τιμών στα πρωτότυπα φάρμακα. Το αρνητικό είναι, η αντικειμενική δυσκολία προσδιορισμού του μέσου όρου, καθώς κάθε χώρα έχει διαφορετικό σύστημα τιμολόγησης με αποτέλεσμα να καθίσταται πολύ δύσκολη η συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων. Επίσης, αρνητική είναι η θέσπιση πλαφόν στις αυξήσεις και τις μειώσεις που προκύπτουν σε κάθε ανακοστολόγηση που έχει ως αποτέλεσμα τη μη επίτευξη του στόχου: η Ελλάδα σήμερα δεν είναι σε καμία περίπτωση μέσα στις τρεις φθηνότερες χώρες σε μεσοσταθμικό επίπεδο.

Με το νέο νόμο όλες οι αρμοδιότητες για το φάρμακο περνάνε στο υπουργείο Υγείας. Τι ρόλο θα παίξει ο ΕΟΦ; Έχει την τεχνογνωσία και την υποδομή;

Η άποψή μας είναι ότι παρά το ότι τα τελευταία χρόνια γίνεται μια προσπάθεια εκσυγχρονισμού του ΕΟΦ, πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη για να μπορέσει ο ΕΟΦ να αντιμετωπίσει τις εξελίξεις στο χώρο του φαρμάκου. Η ηγεσία του ΕΟΦ δείχνει να μην έχει κατανοήσει τον ρόλο της και να αγνοεί το τι πράγματι συμβαίνει στη αγορά του φαρμάκου.
Δεν έχει κάνει πολλά πράγματα στον τομέα της διαφάνειας και δεν υπάρχουν στη ιστοσελίδα του όλοι οι νόμοι και όλες οι πληροφορίες που πρέπει.
Η άποψή μας είναι ότι πρέπει να συνεχιστούν οι φιλότιμες προσπάθειες που γίνονται σήμερα για τον εκσυγχρονισμό του ΕΟΦ και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να απεμπλακεί από την παγίδα που έχει πέσει με τις παράλληλες εξαγωγές και να ασχοληθεί με άλλα σοβαρά θέματα που περιμένουν. Η εμπλοκή του με το παράλληλο εμπόριο του στερεί κύρος αφού υπάρχει η αίσθηση ότι εμπλέκεται σε θέματα στα οποία υπάρχει σύγκρουση επιχειρηματικών συμφερόντων.

Η ορθή χρήση του φαρμάκου και ο περιορισμός της πολυφαρμακίας είναι ζητούμενο, καθώς στη χώρα μας δεν υπάρχει η εκπαίδευση πάνω στο θέμα αυτό. Ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος των εμπλεκόμενων φορέων;

Ο Έλληνας καταναλωτής είναι κατά κανόνα μορφωμένος και με ευαισθησία στα θέματα υγείας και αυτό αποτελεί ένα πολύ καλό υλικό και ενθαρρυντικό παράγοντα για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Το κακό είναι ότι δέχεται ένα πλήθος από πολλά και όχι ξεκάθαρα μηνύματα και έχει μπερδευτεί. Χρέος της πολιτείας είναι να τον πληροφορεί σωστά και με ξεκάθαρο τρόπο ώστε να γνωρίζει και την ορθή χρήση των φαρμάκων και να προστατεύεται κα μη πέφτει θύμα παραπληροφόρησης και κακής διαφήμισης όπως ιδιαίτερα γίνεται από τα διάφορα συμπληρώματα διατροφής.
Η καθιέρωση λοιπόν από την πολιτεία μιας εβδομαδιαίας εκπαιδευτικής τηλεοπτικής εκπομπής σε χρόνο που θα την παρακολουθούσε μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμούς όπως πχ κατά τις ώρες 7-10 το βράδυ όπου θα αναλύονται διάφορα θέματα σχετικά με την επίπτωση των πιο δημοφιλών κατηγοριών φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων και συμπληρωμάτων διατροφής θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη.
Πολύ σημαντική συνεισφορά στη ενημέρωση και εκπαίδευση του πληθυσμού στην σωστή χρήση των φαρμάκων μπορεί να έχουν οι γιατροί και οι φαρμακοποιοί οι οποίοι χαίρουν της εμπιστοσύνης των ασθενών. Στην περίπτωση αυτή πρέπει η πολιτεία να βρει τρόπους να κόψει τους δεσμούς μεταξύ φαρμακευτικών εταιριών και γιατρών και να δώσει κίνητρα σε γιατρούς και φαρμακοποιούς που θα προσφέρουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Πόσες φαρμακαποθήκες υπάρχουν στην Ελλάδα; Είναι αντίστοιχες με τις αυτές που λειτουργούν στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες; Ποιος ο ρόλος τους στην «αλυσίδα» του φαρμάκου;

Στην Ελλάδα λειτουργούν συνολικά 114 ιδιωτικές φαρμακαποθήκες, 27 συνεταιρισμοί και 16 θυγατρικές των συνεταιρισμών, έτσι η χώρα μας έρχεται δεύτερη μετά την Πορτογαλία σε αριθμό φαρμακαποθηκών. Ο λόγος που υπάρχουν τόσες πολλές φαρμακαποθήκες είναι:
Πρώτον στο ότι στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται σε μία φαρμακαποθήκη να έχει παραρτήματα, δηλαδή υποσταθμούς διανομής.
Δεύτερον στο ότι η πατρίδα μας παρουσιάζει πολλές γεωγραφικές ιδιομορφίες (πολλά μικρά ορεινά χωριά αλλά και πολλά νησιά αλλά και ελλείψεις σε θέματα υποδομών – οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, μεταφορές κ.λπ.).
Ένας άλλος λόγος είναι ο πολύ μεγάλος αριθμός των φαρμακείων στην χώρα μας τα οποία είναι διασκορπισμένα ακόμη και σε μικρά χωριά και το πολύ μικρό μέγεθός τους, αποτελούν παράγοντες που απαιτούν συχνές και μικρού όγκου παραδόσεις.
Ο ρόλος των φαρμακαποθηκών στην αλυσίδα διανομής είναι σημαντικότατος και ποικιλόμορφος. Με πάνω από 40.000 παραδόσεις καθημερινά, διασφαλίζουν την άμεση πρόσβαση όλων των ασθενών σε όλα τα σκευάσματα αφού εξυπηρετούν άμεσα ακόμη και το πλέον απομακρυσμένο φαρμακείο της χώρας, σε σύντομο χρόνο.
Οι φαρμακαποθήκες είναι εφοδιασμένες με τα πλέον εξελιγμένα σύγχρονα μέσα. Κατά τη μεταφορά χρησιμοποιούν ειδικά φορτηγά εφοδιασμένα με ψυκτικούς θαλάμους ώστε να προστατεύονται τα ευπαθή προϊόντα, διαθέτουν στη συντριπτική τους πλειψηφία απευθείας ηλεκτρονική σύνδεση με τα φαρμακεία και μέσω αυτής λαμβάνουν τις παραγγελίες, τους πληροφορούν για τα νέα σκευάσματα αλλά και για τα παλαιά καθώς μέσω των συνδέσεων αυτών ο φαρμακοποιός έχει ανά πάσα στιγμή πληροφόρηση για οποιοδήποτε φάρμακο κυκλοφορεί στη χώρα. Έτσι και στο πλέον απομακρυσμένο φαρμακείο της χώρας, ο φαρμακοποιός έχει συγχρόνως την ίδια πληροφόρηση με τον φαρμακοποιό που εδρεύει στα μεγάλα αστικά κέντρα. Μέσω των φαρμακαποθηκών γίνεται άμεση ενημέρωση για τυχόν αποσύρσεις προβληματικών φαρμάκων και έτσι προστατεύεται η δημόσια υγεία. Έχουν θέση δημόσιας υπηρεσίας. Παράλληλα, διασφαλίζουν υψηλά standards στις συνθήκες φύλαξης, καθώς είναι όλες εναρμονισμένες με την κοινοτική νομοθεσία για το GDP (good distribution practice), ενώ αρκετές έχουν προχωρήσει ένα βήμα μπροστά λαμβάνοντας και πιστοποιήσεις ISO. Οι φαρμακαποθήκες ακόμη λειτουργούν έμμεσα ως άτοκος πιστωτής του κράτους, καθώς τούτη τη δύσκολη ώρα πιστοδοτούν τα φαρμακεία με περίπου 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ, έτσι ώστε αυτά με τη σειρά τους να πιστοδοτούν ισόποσα τα ασφαλιστικά ταμεία. Τέλος, ο μεγάλος αριθμός φαρμακαποθηκών, συμβάλλει στη δημιουργία ενός υψηλού ανταγωνιστικού περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς το φαρμακείο και δια μέσω αυτού στον Έλληνα καταναλωτή να βελτιώνονται συνεχώς επ’ ωφελεία του κοινωνικού συνόλου.
Οι φαρμακαποθήκες δηλαδή έχουν ουσιαστικό και απαραίτητο ρόλο στην όλη διακίνηση του φαρμάκου στη χώρα μας και δικαίως η πολιτεία τους έχει αναθέσει ρόλο δημόσιας υπηρεσίας. Ζητούμενο όμως παραμένει το γιατί η πολιτεία ενώ έχει αναθέσει τόσο ουσιαστικό ρόλο στις φαρμακαποθήκες, τις απαξιώνει αφού δεν τους δίνει τον ρόλο που πρέπει και στις αποφάσεις που λαμβάνονται για το φάρμακο. Έτσι στην επιτροπή τιμών δεν υπάρχει εκπρόσωπος των φαρμακαποθηκών ενώ υπάρχει από όλους τους κλάδους. Επιτρέπει στις φαρμακευτικές εταιρίες να τους ανταγωνίζονται αθέμιτα αφού δεν παίρνει κανένα μέτρο όταν οι φαρμακευτικές εταιρίες πωλούν απευθείας στα φαρμακεία χωρίς να πωλούν στις φαρμακαποθήκες επιτρέποντας τους μάλιστα να εισπράττουν παρανόμως το χονδρεμπορικό κέρδος που έχει νομοθετηθεί για τις φαρμακαποθήκες.

health.in.gr