Τι αλλάζει το 2010 στη φορολογία των επιχειρήσεων σχετικά με τα επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα

Με τον Ν.3842/23-4-2010 επήλθαν σημαντικές αλλαγές στη Φορολογία Εισοδήματος. Στο άρθρο αυτό θα αναλύσουμε τις μεταβολές στη φορολογία των επιχειρήσεων σχετικά με τις δαπάνες των επιβατικών Ι.Χ. αυτοκινήτων.

1. Έκπτωση των δαπανών Επιβατικών Ι.Χ. αυτοκινήτων από τα έσοδα των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών

Στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος μεταξύ των άλλων δαπανών, ορίζεται και η έκπτωση των δαπανών των Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων εφόσον τα αυτοκίνητα αυτά χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες της επιχείρησης, από τα ακαθάριστα έσοδα επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών. Οι σχετικές δαπάνες είναι :

– συντήρησης,

– επισκευής,

– κυκλοφορίας,

– αποσβέσεων και

– μισθωμάτων που καταβάλλονται σε εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης ή οποιονδήποτε τρίτο

Αναλυτικά, με τις νέες διατάξεις ισχύουν τα εξής :

α.1. Οι δαπάνες των Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων έως 1.600 κυβικά εκατοστά :

εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα κατά ποσοστό 70%. Με τις προϊσχύουσες διατάξεις προβλεπόταν η αναγνώριση των ίδιων δαπανών μέχρι 60%.

α.2. Οι δαπάνες των Ε.Ι.Χ. αυτοκινήτων άνω των 1.600 κυβικών εκατοστών:

εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα κατά ποσοστό 35%. Με τις προϊσχύουσες διατάξεις προβλεπόταν η αναγνώριση των ίδιων δαπανών μέχρι 25%.

Επομένως, με τις νέες διατάξεις αφενός μεν αυξάνονται τα ποσά έκπτωσης των προαναφερόμενων δαπανών και αφετέρου, δεν παρέχεται πλέον η δυνατότητα στον έλεγχο να αναγνωρίσει μικρότερα ποσά δαπανών (καθώς η λέξη μέχρι πριν τα αναγραφόμενα ποσοστά εκπτώσεων έδινε το δικαίωμα αυτό στον έλεγχο), από αυτά που αντιστοιχούν σε ποσοστό μικρότερο του 70% ή 35%, κατά περίπτωση, των πιο πάνω δαπανών που πραγματοποίησε η επιχείρηση μέσα στη χρήση.

Σημείωση : Ο περιορισμός αυτός δεν εφαρμόζεται στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την εκμίσθωση επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, καθώς και στις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν τα αυτοκίνητα τους αποκλειστικά για την εκπαίδευση υποψήφιων οδηγών.

β. Στον ανωτέρω περιορισμό έκπτωσης των δαπανών κατά τα προαναφερθέντα ποσοστά, περιλαμβάνονται, κατά ρητή διατύπωση του νόμου, και τα μισθώματα Ε.Ι.Χ. που καταβάλλονται σε επιχείρηση leasing όταν έχει συναφθεί σύμβαση μίσθωσης χρηματοδοτικής μίσθωσης ή σε επιχείρηση ενοικιάσεως αυτοκινήτων, ενώ με τις προϊσχύουσες διατάξεις περιορισμός των εκπιπτόμενων δαπανών υπήρχε μόνο αν τα μισθώματα αφορούσαν σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης, ενώ αυτά που καταβάλλονταν για ενοικίαση εξέπιπταν εξολοκλήρου.

γ. Οι δαπάνες αυτές εκπίπτουν κατά τα ίδια ποσοστά και από τους ελεύθερους επαγγελματίες. Με τις προϊσχύουσες διατάξεις οι δαπάνες αυτές εξέπιπταν κατά ποσοστό είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του συνολικού ύψους αυτών, μη δυνάμενο να υπερβεί ποσοστό τρία τοις εκατό (3%) του δηλωθέντος ακαθάριστου εισοδήματος από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων.

Τα ανωτέρω ισχύουν, για κέρδη ισολογισμών που κλείνουν με 31 Δεκεμβρίου 2010 και μετά.

Παράδειγμα

Για Ε.Ι.Χ. αυτοκίνητο 1.400 κυβικών που χρησιμοποιείται για τις ανάγκες επιχείρησης, πραγματοποιήθηκαν δαπάνες κυκλοφορίας, μισθωμάτων και αποσβέσεων για το έτος 2010 ποσού 3.000 ευρώ. Το ποσό που θα εκπέσει από τα έσοδα της επιχείρησης προσδιορίζεται ως εξής:

3.000,00 Χ 70% = 2.100 ευρώ.

2. Η χρήση ΕΙΧ από στελέχη επιχειρήσεων θεωρείται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες

α. Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες

Με τις νέες διατάξεις προβλέπεται, ότι στελέχη (πρόεδρος ή μέλος του διοικητικού συμβουλίου, διευθύνοντας ή εντεταλμένος σύμβουλος, διαχειριστής, διευθυντής, προϊστάμενος κ.λπ. στελέχη) στα οποία παρέχεται η χρήση αυτοκινήτου από τις επιχειρήσεις στις οποίες απασχολούνται, ανεξάρτητα από το αν τα αυτοκίνητα αυτά ανήκουν στην επιχείρηση ή είναι μισθωμένα με οποιονδήποτε τρόπο, φορολογούνται επιπλέον για ένα ποσοστό της Εργοστασιακής Τιμολογιακής Αξίας του έτους πρώτης κυκλοφορίας, ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, καθόσον θεωρείται υπηρεσία που παρέχουν οι επιχειρήσεις προς τα εν λόγω στελέχη ως πρόσθετη αμοιβή έναντι των υπηρεσιών που παρέχουν στην επιχείρηση. Λόγω της μη διακρίσεως του νόμου, τα ανωτέρω ισχύουν για τα στελέχη όλων των επιχειρήσεων, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή που λειτουργούν. Το επιπλέον αυτό ετήσιο εισόδημα υπολογίζεται ως ποσοστό της Εργοστασιακής Τιμολογιακής Αξίας (ΕΤΑ) του έτους πρώτης κυκλοφορίας των αυτοκινήτων ως εξής:

Πίνακας 1

Παράδειγμα

Ο Διευθύνων Σύμβουλος Ανώνυμης Εταιρίας χρησιμοποιεί επιβατικό ΙΧ της εταιρίας με εργοστασιακή τιμολογιακή αξία 28.000 ευρώ, προκύπτει γι΄ αυτόν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες : 28.000 * 25%= 7.000 ευρώ πέραν των αποδοχών που καταβλήθηκαν σε αυτόν.

β. Βεβαιώσεις αποδοχών

Οι επιχειρήσεις πρέπει να συμπεριλαμβάνουν στις βεβαιώσεις αποδοχών που χορηγούν σε εκείνα τα στελέχη τους στα οποία τους παρέχουν αυτοκίνητο και το επιπλέον αυτό τεκμαρτό εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες που προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω. Η αναγραφή του επιπλέον αυτού εισοδήματος γίνεται :

– σε ξεχωριστή σειρά της βεβαίωσης αποδοχών,

– στον αριθμό κυκλοφορίας του αυτοκινήτου,

– στην εργοστασιακή τιμολογιακή αξία του,

– στο χρονικό διάστημα χρησιμοποίησής του.

Αν από τον υπόχρεο έχουν χρησιμοποιηθεί περισσότερα από ένα επιβατικά αυτοκίνητα μέσα στη συγκεκριμένη χρήση, θα συμπληρώνεται ανάλογος αριθμός σειρών της βεβαίωσης αποδοχών.

Οι επιχειρήσεις που παρέχουν αυτοκίνητα σε στελέχη τους θα ζητούν βεβαίωση για την εργοστασιακή τιμολογιακή αξία των υπόψη αυτοκινήτων από τις αντιπροσωπείες που έχουν εισάγει τα αυτοκίνητα αυτά. Στην περίπτωση που η εργοστασιακή τιμολογιακή αξία των αυτοκινήτων αυτών είναι κάτω των δεκαπέντε χιλιάδων ευρώ (15.000) τότε οι εν λόγω βεβαιώσεις θα πιστοποιούν το γεγονός αυτό (ότι δηλαδή η εργοστασιακή τιμολογιακή αξία είναι κάτω των 15.000 ευρώ), χωρίς να αναφέρουν το ακριβές ποσό αυτής.

γ. Μείωση λόγω παλαιότητας

Με βάση τον τελωνειακό κώδικα, η τιμή χονδρικής πώλησης του επιβατικού αυτοκινήτου του έτους πρώτης κυκλοφορίας, μειώνεται λόγω παλαιότητας με βάση κλίμακα. Συνεπώς, θα πρέπει για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών, η εργοστασιακή αξία του έτους πρώτης κυκλοφορίας του αυτοκινήτου, να μειώνεται λόγω παλαιότητας με βάση την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 126 του τελωνειακού κώδικα που είναι η εξής:

Πίνακας 2

Στο συντελεστή παλαιότητας που προκύπτει με βάση τα ποσοστά της πιο πάνω κλίμακας αυτής, θα προστίθεται και ποσοστό 5% επί των διανυθέντων χιλιομέτρων δια 1.500. Ο τελικά διαμορφούμενος συντελεστής απομείωσης δεν δύναται να είναι ανώτερος του 81%.

Για τη μείωση λόγω παλαιότητας της εργοστασιακής αξίας των αυτοκινήτων λαμβάνονται οι μήνες που μεσολαβούν από την ημερομηνία που το αυτοκίνητο τίθεται για πρώτη φορά σε κυκλοφορία μέχρι το τέλος της προηγούμενης χρήσης. Δηλαδή, για επιβατικά ΙΧ αυτοκίνητα που χρησιμοποιούνται από στελέχη εταιρίας μέσα στο έτος 2010, ο συντελεστής μείωσης λόγω παλαιότητας θα υπολογίζεται από την ημερομηνία πρώτης κυκλοφορίας των αυτοκινήτων αυτών μέχρι 31/12/2009.

Σε περίπτωση που στη διάρκεια ενός έτους η χρήση του αυτοκινήτου δοθεί σε περισσότερα του ενός στελέχη, κάθε στέλεχος θα επιβαρυνθεί με το αυτοκίνητο για όσο χρονικό διάστημα το χρησιμοποίησε (αναγραφή και στη βεβαίωση αποδοχών).

Τα παραπάνω έχουν εφαρμογή και για τους εκπροσώπους ή διαχειριστές στην Ελλάδα αλλοδαπών ή ημεδαπών επιχειρήσεων που υπάγονται στις διατάξεις του α.ν. 89/1967 ή του Ν.27/1975, όταν τα πρόσωπα αυτά είναι Έλληνες υπήκοοι ή έχουν ελληνικό διαβατήριο.

Οι διατάξεις αυτές ισχύουν για δαπάνες αυτοκινήτων από 1-1-2010 και μετά.

Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών θα ρυθμιστούν οι λεπτομέρειες και η διαδικασία υποβολής από τις επιχειρήσεις των σχετικών στοιχείων για τη διασταύρωση των δηλώσεων από τους δικαιούχους των εισοδημάτων αυτών.

Παράδειγμα

Διευθυντής πωλήσεων Ανώνυμης Εταιρείας χρησιμοποίησε σε ολόκληρο το έτος 2010 επιβατικό ΙΧ αυτοκίνητο της εταιρίας με Εργοστασιακή Τιμολογιακή Αξία 40.000 ευρώ που τέθηκε για πρώτη φορά σε κυκλοφορία στις 8/7/2008 και με 45.000 διανυθέντα χιλιόμετρα μέχρι 31/12/2009.

– Συντελεστής μείωσης λόγω παλαιότητας μέχρι 31/12/2009 (βλ. Πίνακα 2):

(1,30 * 12)+ (0,70 * 6)+ (0,05 * 45.000/ 1.500)= 15,6 + 4,2 + 1,5= 21,3%.

Συνεπώς, η Εργοστασιακή Τιμολογιακή Αξία που θα ληφθεί υπόψη προκειμένου για τον υπολογισμό του επιπλέον ετήσιου εισοδήματος (πέραν των αποδοχών) που αποκτά ο διευθύνων σύμβουλος εξαιτίας της χρήσης του ανωτέρω αυτοκινήτου θα είναι (100 – 21,3=) 78,7% * 40.000= 31.480 ευρώ.

– Τεκμαρτό ετήσιο εισόδημα (βλ. Πίνακα 1) :

31.480 Χ 30% = 9.444 ευρώ, πέραν των πραγματικών αποδοχών του.

δ. Εξαιρέσεις από την εφαρμογή των υπόψη διατάξεων

Οι σχετικές διατάξεις (περ. στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 45 του ΚΦΕ) δεν εφαρμόζονται:

– για αυτοκίνητα τα οποία παρέχουν οι επιχειρήσεις σε πωλητές που εργάζονται σε αυτές

– για αυτοκίνητα δοκιμών (test-drive), που διαθέτουν οι επιχειρήσεις εμπορίας αυτοκινήτων,

– για αυτοκίνητα μεταφοράς προσωπικού (π.χ. mini-bus),

– για αυτοκίνητα που χρησιμοποιούν επιχειρήσεις (π.χ. ξενοδοχειακές επιχειρήσεις) για μεταφορά καλεσμένων ή πελατών τους,

– για αυτοκίνητα τα οποία διαθέτουν οι επιχειρήσεις service προσωρινά σε αντικατάσταση των επισκευαζόμενων,

– για αυτοκίνητα που χρησιμοποιούνται από τις επιχειρήσεις διαχείρισης αεροδρομίων (π.χ. Ελ. Βενιζέλου) για τη μεταφορά VIPS ή προσωπικού.

Νικόλαος Παπαγιάννης, οικονομολόγος – φοροτεχνικός ΑΜΙΑ, συνεργάτης της Επιστημονικής Ομάδας της Epsilon Net.

in.gr