Αλέξης Τσίπρας: Από «μαύρο πρόβατο» υποψήφιος για την Κομισιόν

Η σχέση του Αλέξη Τσίπρα με την Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε δύσκολα.

Πριν από τις εθνικές εκλογές του 2012, και δεδομένης της δυναμικής που κατέγραφε ο ΣΥΡΙΖΑ, Βρυξέλλες και Βερολίνο αντιμετώπιζαν τον Αλέξη Τσίπρα ως τον μεγαλύτερο κίνδυνο τόσο για τη χώρα, που βρισκόταν σε διαδικασία εξορθολογισμού των δημοσιονομικών μεγεθών της, όσο και για την ίδια την Ευρωζώνη, λόγω της ρητορικής του περί κατάργησης του Mνημονίου και της δανειακής σύμβασης και μη αποπληρωμής μέρους του χρέους, με ό,τι αυτό θα μπορούσε να συνεπάγεται για την Ελλάδα και το ευρώ.

Κορυφαίοι αξιωματούχοι της ΕΕ που επισκέπτονταν τη χώρα απέφευγαν να τον συναντήσουν, ενώ ακόμη και κάποια γερμανικά έντυπα παρενέβησαν για να παροτρύνουν τους Έλληνες να μην υποκύψουν στο λαϊκισμό του. Με δυο λόγια, θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο Αλέξης Τσίπρας ήταν το «μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης.

Στις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κέρδισε, αλλά κατέκτησε τη θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, δηλαδή της εν δυνάμει κυβέρνησης. Το γεγονός ωρίμασε το κόμμα της Αριστεράς και τη σχέση του με την ΕΕ. Ο Αλ.Τσίπρας επιδίωξε να αποκτήσει επαφές με τα κέντρα λήψης των αποφάσεων, διαβεβαιώνοντας ότι σε περίπτωση ανάληψης της εξουσίας δεν θα προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες. Για την ηγεσία της ΕΕ, το μετριοπαθέστερο πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα «εξωτερικού» ήταν προτιμότερο από το ριζοσπαστικότερο πρόσωπο «εσωτερικού» κι έτσι κηρύχθηκε ανακωχή.

Το Δεκέμβριο του 2013 το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (European Left) πρότεινε με μεγάλη πλειοψηφία τον Αλέξη Τσίπρα ως υποψήφιο για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Για το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί πρωτοφανές δείγμα ενίσχυσης της Αριστεράς «που έχει κατορθώσει να διεμβολίσει τον παραδοσιακό δικομματισμό (Δεξιάς-Σοσιαλδημοκρατίας) και να διεκδικεί σήμερα να οδηγήσει μια χώρα-πειραματόζωο των μνημονίων της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας σε μια φιλολαϊκή και αντιμνημονιακή διέξοδο από την κρίση».

Με την υποψηφιότητα Τσίπρα, η Ευρωπαϊκή Αριστερά φιλοδοξεί να στείλει το μήνυμα ότι η πολιτική της λιτότητας μπορεί να ηττηθεί και να αναδειχθεί η εναλλακτική πρόταση της Αριστεράς για την επανίδρυση της Ευρώπης, με όρους δημοκρατίας, κοινωνικής συνοχής και ενότητας των λαών.

Για τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα η εξέλιξη ανοίγει νέο κεφάλαιο στις σχέσεις του με την Ευρώπη, καθώς τον φέρνει αρκετά βήματα πιο κοντά στον πυρήνα της Ένωσης και διευρύνει τον κύκλο των συνομιλητών του τόσο για το ελληνικό ζήτημα, όσο και γενικότερα για το μέλλον της Ευρώπης.

Έχοντας, δε, καταστεί το κεντρικό πρόσωπο της ευρωπαϊκής Αριστεράς, εν όψει και των διαβουλεύσεων που θα διεξαχθούν μετά τις ευρωεκλογές μεταξύ των ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου για την ανάδειξη του προέδρου της Κομισιόν, το «κατεστημένο» των Βρυξελλών δεν μπορεί παρά να τηρεί μια πιο διαλλακτική στάση απέναντί του.

Ο «ευρωπαίος» Τσίπρας έχει ήδη διευρύνει τον κύκλο του ακροατηρίου του: Πλέον μιλά σε κομματικές συγκεντρώσεις, συνέδρια, πανεπιστήμια και μέσα ενημέρωσης όλων των χωρών της ΕΕ. Η Ιταλία τού επιφύλαξε την πιο ενθουσιώδη υποδοχή, με τον πολιτικό σχηματισμό «L’ Altra Europa con Tsipras» («Η Αλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα») να κατεβαίνει στις ευρωεκλογές για να υποστηρίξει την υποψηφιότητά του.

Το κεντρικό σύνθημα της ευρωπαϊκής εκστρατείας του Αλέξη Τσίπρα είναι: «Να αλλάξουμε την Ευρώπη: να βάλουμε τέλος στη λιτότητα και να επανακτήσουμε τη Δημοκρατία». Στη διακήρυξή του επισημαίνει ότι «η αντιμνημονιακή συμμαχία των χωρών του Νότου μετατρέπεται σε ένα μεγάλο ευρωπαϊκό κίνημα κατά της λιτότητας, ένα κίνημα για τη δημοκρατική αναδόμηση της νομισματικής ένωσης». Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ τονίζει ότι η υποψηφιότητά του δεν αφορά μόνο τον καταρρακωμένο από την κρίση Νότο, αλλά όλους τους πολίτες της ΕΕ, γιατί όλοι οι λαοί της Ευρώπης πλήττονται από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές.

«Η μεγάλη πρόκληση για μας είναι να πείσουμε τις κοινωνίες και τους λαούς του Βορρά ότι το πραγματικό συμφέρον τους δεν είναι να συνεχίσουμε τις πολιτικές που επιβάλλονται σήμερα και περιλαμβάνουν τη συστηματική καταφυγή σε νέα δάνεια. Υπάρχει ένας φαύλος κύκλος: λιτότητα-ύφεση-χρέη-δάνεια. Θέλουμε να τον σπάσουμε. Στόχος μας είναι να πείσουμε τους λαούς του Βορρά ότι μια λύση για τους λαούς του Νότου είναι και προς το δικό τους συμφέρον» λέει.

Οι προτάσεις του για την οικονομία στηρίζονται στα επιχειρήματα και τα αιτήματα που έχει διατυπώσει στο παρελθόν για την Ελλάδα, μόνο που τώρα αναφέρεται συνολικότερα στον Νότο και ταυτόχρονα προσπαθεί να ενσωματώσει την ανασφάλεια των πολιτών στο Βορρά. Ζητά τη διοργάνωση Συνδιάσκεψης για το Ευρωπαϊκό Χρέος, ανάλογη με εκείνη που είχε πραγματοποιηθεί για τη Γερμανία στο Λονδίνο το 1953, κατάργηση των μνημονίων και συντονισμένη αναθέρμανση όλων των ευρωπαϊκών οικονομιών.

«Η Ευρώπη που οικοδόμησαν οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές των κυρίαρχων δυνάμεων της λαϊκής Δεξιάς και της Σοσιαλδημοκρατίας δεν έχει καμία σχέση με την Ευρώπη των κοινών οραμάτων της αλληλεγγύης και της προόδου. Είναι μια Ευρώπη που αναδιανέμει τον πλούτο υπέρ των ισχυρών και των πλουσίων και την φτώχεια, την εξαθλίωση, τον πόνο στους φτωχούς και τους αδύναμους. Αρα οι εκλογές που έχουμε μπροστά μας δεν είναι μια συμβατική πολιτική αναμέτρηση. Είναι μια κρίσιμη πολιτική μάχη για την επαναθεμελίωση της Ευρώπης και της προοπτικής για τους λαούς» τονίζει.

Η πολιτική διάσταση της πρότασης του Αλέξη Τσίπρα για την Ευρώπη συνδέεται άμεσα με τις οικονομικές πολιτικές. Λέει για παράδειγμα: «Εργαζόμαστε για την υποχώρηση του φασισμού και του ναζισμού στην Ευρώπη και όχι για την υποχώρηση της δημοκρατίας όπως κάνουν οι πολιτικές λιτότητας».

Κατ’ επέκταση η απάντηση της Αριστεράς απέναντι στον ευρωσκεπτικισμό είναι περισσότερη δημοκρατία: «Η Ευρώπη θα πρέπει να επιστρέψει στις ρίζες του διαφωτισμού και της δημοκρατίας, αλλιώς δεν θα μπορέσει να συνεχίσει να υπάρχει» υπογραμμίζει ο Αλέξης Τσίπρας. Αυτός είναι άλλωστε και ο πυρήνας της πρότασης του ίδιου και της Αριστεράς για την Ευρώπη που θέλουν: τέλος στη λιτότητα, επιστροφή στη δημοκρατία.

Ηλένα Κρητικού

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ