Τρίτη 19 Μαρτίου 2024
weather-icon 21o
Tuning – HUMART: Ένα πρόγραμμα για το

Tuning – HUMART: Ένα πρόγραμμα για το «συντονισμό» των Ανθρωπιστικών Επιστημών και των Καλών Τεχνών

Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα “Συντονισμός” (Tuning) ξεκίνησε το 2002, ένα χρόνο μετά την υπογραφή της γνωστής Διακήρυξης της Bologna.

Tou Νίκου Μαγγιώρου, Επίκουρος Καθηγητής Τμ. Θεολογίας ΑΠΘ,
Συντονιστής της ομάδας εργασίας του HUMART
για τη θεολογία και της θρησκευτικές σπουδές

Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα “Συντονισμός” (Tuning) ξεκίνησε το 2002, ένα χρόνο μετά την υπογραφή της γνωστής Διακήρυξης της Bologna. Πρόκειται για είναι ένα πανεπιστημιο-κεντρικό πρόγραμμα, το οποίο προσπαθεί να διευκολύνει την αναγνωρισιμότητα των σπουδών και να ενισχύσει την ακαδημαϊκή ετερότητα και την αυτονομία στον ενιαίο χώρο της ευρωπαϊκής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Είναι σαφές ότι η ετερότητα και η αυτονομία σχετίζονται άμεσα με τις διαφορετικές ακαδημαϊκές παραδόσεις, δηλαδή τις μεθόδους διδασκαλίας, μάθησης και αξιολόγησης, της δομής των προγραμμάτων σπουδών, της υιοθέτησης του συστήματος μεταφοράς και συσσώρευσης πιστωτικών μονάδων (ECTS) στη βάση του φόρτου εργασίας των φοιτητών καθώς και στο σχεδιασμό των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Για το λόγο αυτό επιλέχθηκε ο αγγλικός όρος Τuning (= Συντονισμός), ο οποίος εκφράζει ορθότερα την ιδέα ότι τα πανεπιστήμια δεν επιδιώκουν κάποιου είδους εναρμονισμό ή ενοποίηση με κλειστά προγράμματα σπουδών, αλλά διατηρούν την ανεξαρτησία και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους.

Το Τuning περιορίζεται στις εκπαιδευτικές δομές και στο περιεχόμενο των προγραμμάτων σπουδών των ΑΕΙ. Ενώ η εκπαιδευτική πολιτική αποτελεί πρωταρχική αρμοδιότητα των κυβερνήσεων, οι εκπαιδευτικές δομές και το περιεχόμενο των σπουδών είναι ευθύνη των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και της ακαδημαϊκής κοινότητας. Οι πολιτικές προϋποθέσεις αυτού του εγχειρήματος εδράζονται στις διαδικασίες της Bologna και της Λισσαβόνας. Η ενίσχυση και η βελτίωση του ευρωπαϊκού οικονομικού χώρου είναι συνυφασμένη με την ενδυνάμωση και την ποιοτική αναβάθμιση της ευρωπαϊκής ανώτατης εκπαίδευσης.

Στην προσπάθεια αυτή ο ρόλος των πανεπιστημίων είναι πρωταγωνιστικός και προϋποθέτει οργανωμένες και συντονισμένες πρωτοβουλίες. Οι δυνατότητες και η συμβολή των πανεπιστημίων έχουν υπογραμμιστεί επανειλημμένα όχι μόνο από τις πολιτικές ηγεσίες των κρατών-μελών και τους θεσμικούς φορείς των ΑΕΙ (European University Association), αλλά και από τις εθνικές ενώσεις των φοιτητών (ΕSIB The National Unions of Students in Europe), τις εθνικές μονάδες ποιότητας και της Ένωσής τους (European Network for Quality Assurance in Higher Education) καθώς επίσης – και εδώ είναι το σημαντικό – από τους επαγγελματικούς φορείς και τους εργοδότες.

Αξίζει να σημειωθεί πως το ανακοινωθέν του Βερολίνου (2003) αφενός μεν τόνισε την ανάγκη δημιουργίας δυο κύκλων σπουδών και ανάπτυξης ποιοτικών, αναγνωρίσιμων και συγκρίσιμων προγραμμάτων σπουδών, αφετέρου υιοθέτησε τη λογική και την ορολογία του Τuning, υπογραμμίζοντας πως οι τίτλοι σπουδών πρέπει να περιγράφονται με όρους φόρτου εργασίας των φοιτητών, επιπέδου, μαθησιακών αποτελεσμάτων, ικανοτήτων. Επιπλέον η θέσπιση του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων (European Qualifications Framework 2004) χρησιμοποίησε τα αποτελέσματα του Τuning και της Κοινής Πρωτοβουλίας για την Ποιότητα (Joint Quality Initiative -JOI).

Στην πρώτη φάση του προγράμματος (2002) συμμετείχαν οι εξής επτά γνωστικές περιοχές: Διοίκηση επιχειρήσεων, Χημεία, Επιστήμες Αγωγής, Ιστορία, Γεωλογία, Μαθηματικά, Φυσική. Στη δεύτερη φάση (2003-2004) ενσωματώθηκαν οι Ευρωπαϊκές Σπουδές και η Νοσηλευτική. Στην παρούσα φάση συμμετέχουν οι τομείς της Ιστορίας, Μουσικής, Χορού και Θεάτρου, Καλών Τεχνών, Γλωσσολογίας, Λογοτεχνίας, Αρχιτεκτονικής Θεολογίας, και Ιστορίας της Τέχνης. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης συντονίζει τις ομάδες εργασίας στις τρεις τελευταίες γνωστικές περιοχές.

Η μέθοδος του Tuning στηρίζεται σε μια διαβούλευση ευρείας κλίμακας μεταξύ φοιτητών, πτυχιούχων, διδακτικού προσωπικού και εργοδοτών, με στόχο να προσδιοριστούν οι πιο σημαντικές γενικές ικανότητες. Οι ικανότητες αποτελούν ένα δυναμικό συνδυασμό γνώσης, της κατανόησης, δεξιοτήτων, δυνατοτήτων και αξιών που καλείται να αποκτήσει ο φοιτητής. Έτσι αντικείμενο των προγραμμάτων σπουδών είναι η ενίσχυση των ικανοτήτων, οι οποίες διαμορφώνονται στα διάφορα μαθήματα του προγράμματος και αξιολογούνται σε διάφορα στάδια της εκπαιδευτικές διαδικασίας με ποικίλους τρόπους.

Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Tuning, η γενικές ικανότητες ανάλυσης – σύνθεσης και μάθησης – επίλυσης προβλημάτων θεωρούνται ως οι πιο σημαντικές. Οι απόφοιτοι και οι εργοδότες, συμφωνούν στη σπουδαιότητα ικανοτήτων που σχετίζονται με την απασχολησιμότητα, όπως για παράδειγμα η εφαρμογή της γνώσης στην πράξη, η προσαρμογή σε νέες καταστάσεις, το ενδιαφέρον για την ποιότητα, η ικανότητα διαχείρισης πληροφοριών, αυτόνομης ή ομαδικής εργασίας, οργάνωσης και προγραμματισμού, η προφορική και γραπτή επικοινωνία σε μια δεύτερη γλώσσα εκτός της μητρικής καθώς και οι διαπροσωπική επικοινωνία. Παρόμοια διαδικασία ακολουθήθηκε και για τον καθορισμό των ειδικών ικανοτήτων που αφορούν στην κάθε γνωστική περιοχή.

Στο πλαίσιο του Tuning οι ικανότητες αποτελούν σημεία αναφοράς για το σχεδιασμό των προγραμμάτων σπουδών και για την αξιολόγησή τους. Επιτρέπουν ευελιξία και αυτονομία στην ανάπτυξη των προγραμμάτων σπουδών ενώ ταυτόχρονα, παρέχουν μια κοινή γλώσσα για την περιγραφή των στόχων τους. Παράλληλα η εισαγωγή των μαθησιακών αποτελεσμάτων δίνει περισσότερες εναλλακτικές προτάσεις από ό,τι συμβαίνει στα παραδοσιακά – δασκαλο-κεντρικά προγράμματα σπουδών, γιατί αποδεικνύει ότι διαφορετικά διδακτικά μονοπάτια μπορούν να οδηγήσουν σε συγκρίσιμα αποτελέσματα. Ως μαθησιακά αποτελέσματα νοούνται οι διατυπώσεις όλων αυτών που ο εκπαιδευόμενος αναμένεται να γνωρίζει, κατανοεί και/ή να είναι σε θέση να επιδείξει μετά την ολοκλήρωση τη μαθησιακής διαδικασίας. Κατά κύριο λόγο τα μαθησιακά αποτελέσματα διαμορφώνονται από το διδακτικό προσωπικό χωρίς αυτό να σημαίνει πως αποκλείεται η συμμετοχή των φοιτητών.

Ειδικότερα το πρόγραμμα Tuning-HUMART δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη μελέτη της σχέσης μεταξύ της μέσης γενικής εκπαίδευσης από τη μία πλευρά και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από την άλλη. Προσπαθεί να εντοπίσει, να καταγράψει και να συγκρίνει τις διαδικασίες αναγνώρισης καθώς και τους τρόπους εισαγωγής στα προγράμματα σπουδών των ΑΕΙ.

Νίκος Μαγγιώρος, Επίκουρος Καθηγητής Τμ. Θεολογίας ΑΠΘ, Συντονιστής της ομάδας εργασίας του HUMART για τη θεολογία και της θρησκευτικές σπουδές

Sports in

Ειρωνική ανάρτηση της Τράμπζονσπορ προς τους παίκτες της Φενέρ: «Νομίζαμε ότι είσαστε ποδοσφαιριστές…»

Η… ειρωνική απάντηση της Τραμπζονσπόρ στους παίκτες της Φενέρμπαχτσε.

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ ΜΜΕ Α.Ε.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

Τρίτη 19 Μαρτίου 2024