Ψάχνετε για MBA; Τι αξίζει να προσέξετε

Το θέμα δεν είναι να κάνει κανείς ένα ΜΒΑ. Αν ήταν αυτό το ζήτημα, δεν θα υπήρχε κανένα απολύτως πρόβλημα. Θα πήγαινε σ’ ένα καλό πανεπιστήμιο που θα τον δεχόταν, θα έκανε κάποιες εργασίες, θα διάβαζε ορισμένα βιβλία και θα μετά από τον απαιτούμενο κόπο θα ολοκλήρωνε με επιτυχία τις σπουδές του.

Αν κάποιος βλέπει το ΜΒΑ ως ένα ακόμα πτυχίο, καλύτερα να στραφεί κάπου αλλού. Όχι επειδή θα αποτύχει ως σπουδαστής, αλλά επειδή θα έχει ήδη αποτύχει ως μάνατζερ. Κι αυτό γιατί θα έχει ήδη παραβλέψει δύο βασικούς παράγοντες. Ο πρώτος είναι η παραγνώριση της σπουδαιότητας ενός ΜΒΑ. Αυτό δεν σημαίνει ότι το θεωρεί κάτι το ασήμαντο ή το εύκολο. Αν ήταν έτσι, ίσως να μην έμπαινε καν στον κόπο να ασχοληθεί με αυτό (αν όμως το έχει κάνει, ενώ το θεωρεί ασήμαντο, τότε σίγουρα δεν κάνει για μάνατζερ). Η παραγνώριση της σπουδαιότητας εδώ έχει να κάνει με την αίσθηση ότι όποιο πτυχίο ΜΒΑ και να πάρει θα είναι το ίδιο σημαντικό για το μέλλον του, δηλαδή για την άμεση (λίγο πολύ) ανεύρεση εργασίας και την ταχύτερη επαγγελματική του ανέλιξη. Ο δεύτερος παράγοντας είναι ότι δεν έχει εκτιμήσει σοβαρά την πορεία της ζωής του. Με άλλα λόγια, ενεργεί βιαστικά, χωρίς να αξιολογεί υπάρχουσες και πιθανές μελλοντικές καταστάσεις που αφορούν τη ζωή όχι κάποιου άλλου αλλά τη δική του.

Το ΜΒΑ είναι ένα καλό επαγγελματικό εργαλείο. Όπως, όμως, συμβαίνει σε κάθε ανάλογη περίπτωση, σημασία δεν έχει το εργαλείο καθαυτό, αλλά η χρήση του. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επιλεγεί το κατάλληλο πρόγραμμα ΜΒΑ. Διαφορετικά, ενδέχεται να αποβεί και βάρος, αν στο βιογραφικό παρουσιάζεται ένα μεταπτυχιακό με αντικείμενο διαφορετικό από εκείνο που θέλουν οι επιχειρήσεις, στις οποίες επιθυμεί να εργαστεί ο κάτοχος του συγκεκριμένου ΜΒΑ.

Μπορεί να φαίνεται δεδομένο για όσους έχουν ασχοληθεί έστω και λίγο με το αντικείμενο, αλλά εκείνους που τώρα κάνουν τα πρώτα τους βήματα και διερευνούν το τοπίο στα μεταπτυχιακά προγράμματα ΜΒΑ τους περιμένει μια έκπληξη. Το ΜΒΑ δεν είναι ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα όπως όλα τα άλλα. Κι αυτό γιατί σε κάθε μεταπτυχιακό πρόγραμμα μεταβάλλονται τα επιμέρους (σημαντικά, συχνά) στοιχεία από πανεπιστήμιο σε πανεπιστήμιο. Έτσι, αυτό στο οποίο διαφέρουν (γενικά μιλώντας) δύο κάτοχοι μεταπτυχιακού διπλώματος, π.χ., μοριακής βιολογίας, οι οποίοι έχουν σπουδάσει σε διαφορετικά πανεπιστήμια είναι η ποιότητα των σπουδών τους. Αντίθετα, στην περίπτωση των προγραμμάτων ΜΒΑ, ο υποψήφιος σπουδαστής έχει να επιλέξει από μια ιδιαίτερα ευρεία γκάμα θεματικών και αντικειμένων. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στον υποψήφιο να επιλέξει εκείνο το πρόγραμμα που θεωρεί ότι θα ανταποκριθεί καλύτερα στις επαγγελματικές του βλέψεις και επιθυμίες. Από αυτή την άποψη η ποικιλία των προγραμμάτων λειτουργεί θετικά, αν λάβουμε υπόψη ότι ζούμε σε μια εποχή όπου απαιτείται η εξειδίκευση.

Όποιος, λοιπόν, θελήσει να ξεκινήσει ένα ΜΒΑ θα πρέπει να σκεφτεί σοβαρά το είδος του προγράμματος που θα ακολουθήσει. Δεν πρόκειται για εύκολη διαδικασία, εκτός από τις περιπτώσεις όπου ήδη εργάζεται κανείς, οπότε ξέρει λίγο πολύ πού να κινηθεί. Για όλους τους άλλους, είναι μια δύσκολη απόφαση, διότι θα πρέπει να συνεξετάσουν την επαγγελματική πορεία που σκοπεύουν να ακολουθήσουν, την ποιότητα των προγραμμάτων που προσφέρουν τα διάφορα πανεπιστήμια, αλλά (κι αυτό δεν είναι καθόλου δευτερεύουσας σημασίας) και την κατάσταση στην αγορά εργασίας. Αυτό δεν θα πρέπει να προκαλέσει άγχος ούτε βέβαια απογοήτευση. Εκείνο που θα πρέπει να προκαλέσει στον υποψήφιο είναι εγρήγορση, αποφασιστικότητα και βλέμμα στην πραγματικότητα, στο τι δηλαδή υπάρχει τριγύρω του. Κι αυτό που θα πρέπει να προσέξει ιδιαίτερα είναι να μην παρασυρθεί από περιπτώσεις φίλων, γνωστών ή και αγνώστων που θα τύχει να ακούσει. Σημασία έχει τι ψάχνει ο ίδιος και όχι οι άλλοι.

Η απόφαση, όμως, να παρακολουθήσει κάποιος ένα πρόγραμμα ΜΒΑ είναι δύσκολη και για έναν άλλο λόγο: τον οικονομικό. Τα ΜΒΑ είναι αρκετά έως πολύ ακριβά προγράμματα. Αυτό σημαίνει ότι μια τέτοια απόφαση ενδέχεται να δεσμεύσει οικονομικά τον υποψήφιο σπουδαστή και για το μέλλον του, αφού είναι πιθανό να λάβει κάποιο δάνειο, το οποίο θα αποπληρώσει όταν θα πιάσει μια δουλειά. Αλλά και αυτό να μη συμβαίνει, να έχει δηλαδή τη δυνατότητα να καταβάλει το ποσό που απαιτείται, το ύψος των διδάκτρων (ή και του κόστους διαβίωσης, εφόσον πάει στο εξωτερικό) συνεχίζει να αποτελεί ένα λόγο που θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Εδώ, ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι για ένα μεγάλο ποσοστό περιπτώσεων, η επένδυση (διότι περί αυτού πρόκειται) σε ένα ΜΒΑ αποδίδει. Αρκεί ο υποψήφιος ή ο κάτοχος ενός τέτοιου τίτλου να μην περιμένει πως θα αποδώσει άμεσα, σε σύντομο χρονικό διάστημα. Με άλλα λόγια, πρόκειται για μια καλή επένδυση, αρκεί να γίνουν οι κατάλληλες κινήσεις (αυτό δεν συμβαίνει σε κάθε επένδυση;).

Από την άποψη του περιεχομένου του, το ΜΒΑ, όπως θα έχει ήδη γίνει κατανοητό, δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί επακριβώς. Βέβαια, υπάρχουν ορισμένα κοινά στοιχεία. Ένα από αυτά είναι η ανάγκη για διαρκή πληροφόρηση των τεκταινόμενων στον επαγγελματικό χώρο όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως. Αυτό είναι κάτι το αναμενόμενο, καθώς ο φοιτητής και μετέπειτα κάτοχος ΜΒΑ μπαίνει σε έναν χώρο όπου σημασία έχει η καινοτομία, η ταχύτητα δράσης και αντίδρασης και η λήψη σωστών αποφάσεων. Τίποτε από αυτά δεν μπορεί να γίνει αν περιορίζεται κανείς στο στενό πλαίσιο της εργασίας του. Μάλιστα, σε τελική ανάλυση, μια τέτοιου είδους περιοριστική συμπεριφορά θα οδηγήσει σε επαγγελματική αποτυχία.

Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία, εκείνο που χαρακτηρίζει τα ΜΒΑ προγράμματα είναι οι μελέτες περιπτώσεων. Εδώ οι σπουδαστές καλούνται να εξετάσουν πραγματικές περιπτώσεις από τον επιχειρηματικό κόσμο, να τις αναλύσουν και να βγάλουν τα συμπεράσματά τους και το τι θα έκαναν οι ίδιοι αν τους τύχαινε μια ανάλογη περίπτωση.

Ένα πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό των ΜΒΑ, ιδιαίτερα στο εξωτερικό, είναι η επικοινωνία με ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, διότι ο φοιτητής έρχεται σε επαφή με διαφορετικές κουλτούρες, το οποίο σημαίνει διαφορετική αντιμετώπιση ίδιων καταστάσεων, δηλαδή προσφορά εναλλακτικών που ο ίδιος ο φοιτητής, ως φορέας μιας συγκεκριμένης κουλτούρας, δεν θα μπορούσε να σκεφτεί ή δεν θα εξέταζε σοβαρά.

Ένα τελευταίο, ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των προγραμμάτων ΜΒΑ είναι το καθεστώς πίεσης, υπό το οποίο καλούνται οι φοιτητές να σπουδάσουν. Αυτό, όσο αρνητικό τυχόν ακούγεται, στην πραγματικότητα είναι ένα ιδιαίτερα θετικό στοιχείο. Ο λόγος είναι ότι ο φοιτητής μαθαίνει να λαμβάνει αποφάσεις και να ενεργεί σε καταστάσεις έντασης, όπως θα είναι αυτές στις οποίες αργότερα θα εργαστεί. Έτσι, το ΜΒΑ δεν είναι ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα που προσφέρει απλώς κάποιες θεωρητικές γνώσεις. Προσφέρει και μάθηση των συνθηκών εργασίας. Κι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αφού είναι ένα πρόγραμμα που είναι στραμμένο στην επιχειρηματικότητα ως πραγματικότητα.

in.gr