O σκοπός κάθε θεραπευτικής αγωγής για τον διαβήτη – είτε πρόκειται για δίαιτα είτε για δισκία είτε για ινσουλίνη- είναι να διατηρούνται τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα σας όσο το δυνατόν πιο κοντά στα φυσιολογικά. Όσο πιο πολύ πλησιάζετε σ, αυτό το στόχο τόσο πιο καλά θα αισθάνεστε, ιδιαίτερα μακροπρόθεσμα. Υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους μπορείτε να ελέγξετε μόνοι σας τα επίπεδα σακχάρου και ο γιατρός ή η νοσοκόμα σας θα σας συστήσουν ποιον από τους δύο να χρησιμοποιήσετε και πόσο συχνά να επαναλαμβάνετε τους ελέγχους.Η ανάπτυξη μεθόδων εξέτασης του αίματος με ένα απλό τρύπημα του δακτύλου έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια την ποιότητα ζωής των ασθενών που παίρνουν ινσουλίνη. Όταν παίρνει κάποιος ινσουλίνη, είναι πολύ χρήσιμο να παρακολουθεί στενά τα επίπεδα σακχάρου του, διότι κατ, αυτό τον τρόπο μπορεί να ρυθμίζει κατάλληλα τη δόση του ανάλογα με τα αποτελέσματα. Όταν ο διαβήτης σας ελέγχεται μέσω των δισκίων και/ή της δίαιτας, η εξέταση των ούρων μπορεί να σας δώσει σχεδόν τόσες πληροφορίες όσες και η εξέταση του αίματος, και μπορεί να είναι πολύ πιο εύκολη. Επιπλέον, υπάρχουν εξετάσεις αίματος που πραγματοποιούνται στο νοσοκομείο και μετρούν τη μέση τιμή των επιπέδων σακχάρου για μία μεγάλη περίοδο πριν από την εξέταση, που μπορεί να κυμαίνεται από δύο έως οκτώ εβδομάδες. Εν συνεχεία, θα εξετάσουμε και τις τρεις αυτές μεθόδους με τη σειρά.
Εξετάσεις αίματοςΥπάρχουν δύο διαθέσιμα συστήματα για τον αυτοέλεγχο των επιπέδων σακχάρου. Και τα δύο παρέχουν ακριβή αποτελέσματα και, εκτός από το ότι σας βοηθούν να βελτιώσετε τον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου, μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμα αν υποψιάζεστε ότι είστε στα πρόθυρα κάποιας υπογλυκαιμικής αντίδρασης. Μία ακριβής ένδειξη είτε θα σας καθησυχάσει ότι όλα βαίνουν καλώς είτε θα σας επιβεβαιώσει ότι πρέπει να δράσετε. Oι ταινίες εξέτασης του αίματος διατίθενται στη Μεγάλη Βρετανία κατόπιν συνταγής, αλλά οι ειδικοί μετρητές για την ανάγνωσή τους πρέπει να αγοραστούν ξεχωριστά.
Πώς να κάνετε την εξέτασηΤο βασικό μειονέκτημα για ορισμένους ανθρώπους είναι ότι και τα δύο αυτά συστήματα απαιτούν να πάρετε ένα δείγμα από το αίμα σας τρυπώντας το δάχτυλό σας (παρόλο που μπορεί να το κάνει και κάποιος άλλος για εσάς). Το να τρυπήσετε το δάχτυλό σας μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα δύσκολο αν κάνετε κάποια χειρωνακτική εργασία ή αν έχετε ευαίσθητα δάχτυλα. Αντί να οπλίζεστε με θάρρος προκειμένου να κόψετε το δάχτυλό σας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποια από τις συσκευές με το ενσωματωμένο νυστέρι και τον οπλισμό ελατηρίου. Αυτό σας επιτρέπει να ρυθμίσετε κατάλληλα το βάθος του τρυπήματος. Το μειονέκτημά του, όμως, είναι ότι παρόλο που τα νυστέρια διατίθενται στη Μεγάλη Βρετανία με ιατρική συνταγή, οι συσκευές με το ελατήριο πρέπει να αγοραστούν.
Εξέταση ούρωνΗ γλυκόζη εμφανίζεται στα ούρα σας όταν οι νεφροί σας δεν μπορούν πλέον να απορροφήσουν την ποσότητα που φιλτράρεται. Το πρόβλημα με την εξέταση των ούρων είναι ότι αυτό το επίπεδο απεκκρίσεως της γλυκόζης από τους νεφρούς δεν είναι ίδιο για όλους. Η σωστή ονομασία γι, αυτό το επίπεδο είναι νεφρική ουδός. Oρισμένα άτομα που δεν πάσχουν από διαβήτη έχουν χαμηλή νεφρική ουδό και χρειάζονται συχνά τη διαδικασία ανοχής της γλυκόζης που περιγράψαμε, προκειμένου να επιβεβαιώσουν το γεγονός και να εξηγήσουν το γιατί εμφανίστηκε η γλυκόζη στα ούρα τους. Η φυσιολογική ουδός αντιστοιχεί σε επίπεδα σακχάρου της τάξεως των 10 χιλιοστών του γραμμομορίου (miimoes) ανά λίτρο. Για ένα άτομο που πάσχει από διαβήτη, λοιπόν, μία αρνητική εξέταση ούρων σημαίνει ότι το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα σας μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε ανάμεσα στα 0 και 10 χιλιοστά του γραμμομορίου ανά λίτρο. Μία θετική εξέταση, από την άλλη πλευρά, δεν σας υποδεικνύει το ακριβές επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα σας, ούτε το κατά πόσο υπερβαίνει το προσωπικό σας όριο. Ωστόσο, παρόλη αυτή τη σχετική έλλειψη ακρίβειας, η εξέταση των ούρων σας και η λήψη κυρίως αρνητικών αποτελεσμάτων μπορεί να είναι αρκετά για να επιβεβαιώσουν τη διατήρηση του διαβήτη σας υπό έλεγχο, ιδίως αν ακολουθείτε θεραπευτική αγωγή με δισκία και/ή υγιεινή διατροφή.
Πώς να πραγματοποιήσετε την εξέτασηΣτις ημέρες μας, σχεδόν όλοι χρησιμοποιούν ταινίες μέτρησης γλυκόζης στα ούρα παρόμοιες με εκείνες που χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Βυθίζετε μία ταινία είτε στη ροή των ούρων είτε μέσα σε ένα δείγμα που έχετε μόλις συλλέξει και περιμένετε τη χημική αντίδραση, που έχει ως αποτέλεσμα την αλλαγή χρώματος. Κατόπιν, αντιπαρατάσσετε το χρώμα με το διάγραμμα που υπάρχει συνήθως στο πλαϊνό μέρος του δοχείου. Όπως συμβαίνει και με τις ταινίες εξέτασης του αίματος, ο χρόνος που θα χρειαστεί να περιμένετε διαφέρει από τον ένα τύπο ταινίας εξέτασης ούρων στον άλλον· ελέγχετε, λοιπόν, πάντα τις οδηγίες του κατασκευαστή. Η εξέταση πρέπει να γίνεται σε πρόσφατα ούρα ώστε να αντανακλά το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα σας την ώρα που πραγματοποιείται. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό μόλις ξυπνάτε το πρωί, όταν τα ούρα έχουν συγκεντρωθεί στην ουροδόχο κύστη σας. Καλό θα ήταν να αδειάσετε την ουροδόχο κύστη σας μισή ώρα πριν κάνετε την εξέταση και στη συνέχεια να συλλέξετε ένα δείγμα μισή ώρα αργότερα, το οποίο είναι και το δείγμα που πράγματι εξετάζετε.
Τι δείχνουν τα αποτελέσματαΌταν πραγματοποιείτε μία εξέταση αίματος ή ούρων, μετράτε την αποτελεσματικότητα της προηγούμενης δόσης ινσουλίνης ή του δισκίου που πήρατε. Με άλλα λόγια, όταν κάνει κάποιος που παίρνει ινσουλίνη μια εξέταση αμέσως πριν από το μεσημεριανό φαγητό, πληροφορείται το αποτέλεσμα της ένεσης που έκανε νωρίς το πρωί με ινσουλίνη ταχείας δράσης. Κατά τον ίδιο τρόπο, μία εξέταση πριν από το πρόγευμα αντανακλά την αποτελεσματικότητα της δόσης της προηγούμενης νύχτας. Η ίδια ερμηνεία ισχύει κατ, αρχήν και για τα δισκία.Όταν το αποτέλεσμα της εξέτασης δείξει ένα υψηλό επίπεδο γλυκόζης, μπορεί να χρειαστεί να αυξήσετε την ποσότητα της επόμενη δόσης σας προκειμένου να αποκαταστήσετε την ισορροπία. Αυτό λύνει το πρόβλημα βραχυπρόθεσμα, αλλά το ιδεώδες είναι να προλάβει κανείς το πρόβλημα πριν από την εκδήλωσή του, ρυθμίζοντας τη δόση που προηγήθηκε της εξέτασης. Μια καλή ιδέα είναι να αλλάξετε αρκετές φορές την ώρα που πραγματοποιείτε την εξέταση και επίσης να περιμένετε να λάβετε μία σειρά αποτελεσμάτων σε μία περίοδο 3-5 ημερών, προτού προβείτε στις ανάλογες ρυθμίσεις. Κατ’ αυτό τον τρόπο, θα καταλάβετε αν υπάρχει κάποιο πρότυπο στις μεταβολές των επιπέδων σακχάρου σας. Μέχρις ότου αποκτήσετε την απαιτούμενη εμπειρία για τον χειρισμό του διαβήτη σας, καλό θα ήταν να συμβουλευόσασταν τον γιατρό σας προτού τροποποιήσετε τη δοσολογία της φαρμακευτικής αγωγής σας. Αργότερα, όταν θα γνωρίζετε πλέον περισσότερα γύρω από τις αντιδράσεις του οργανισμού σας, θα μπορείτε να κάνετε μόνοι σας τις απαραίτητες ρυθμίσεις, διότι θα ξέρετε τι είναι το καλύτερο για εσάς.
Νοσοκομειακός έλεγχοςΑν πάσχετε από ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη, μπορεί να υπάρξουν περιπτώσεις όπου ο γιατρός σας θα κρίνει ότι είναι χρήσιμο να αποτιμηθεί η αποτελεσματικότητα της αγωγής σας μέσω πιο σύνθετων εξετάσεων αίματος. Oι εξετάσεις αυτές δεν υποκαθιστούν τον δικό σας τακτικό έλεγχο, αλλά μπορούν να προσφέρουν επιπλέον πληροφορίες που θα βοηθήσουν τον γιατρό να αποφασίσει αν η αγωγή σας χρειάζεται ρύθμιση. Και οι δύο εξετάσεις απαιτούν τη λήψη ενός δείγματος αίματος από φλέβα.
Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνηΗ εξέταση αυτή μετρά τη μέση τιμή των επιπέδων σακχάρου σας σε μία περίοδο 6-8 εβδομάδων. Όπως όλες οι μέσες τιμές, ωστόσο, μπορεί να είναι το αποτέλεσμα πολλών μικρών διακυμάνσεων ή πολύ μεγαλύτερων ταλαντεύσεων προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Για τον λόγο αυτό, δεν είναι χρήσιμη για την πραγματοποίηση καθημερινών ρυθμίσεων της αγωγής με ινσουλίνη, αλλά αποτελεί έναν καλό οδηγό όσον αφορά τη συνολική αποτελεσματικότητα της αγωγής σας.
ΦρουκτοζαμίνηΗ εξέταση αυτή βασίζεται στις ίδιες αρχές με εκείνες της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, αλλά μετρά την αποτελεσματικότητα της αγωγής σε μία μικρότερη περίοδο – μέσα στις 2-3 τελευταίες εβδομάδες. Αποτελεί κι αυτή έναν χρήσιμο οδηγό όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της αγωγής που ακολουθείτε. health.in.gr
