Εκρηκτικές διαστάσεις λαμβάνει ο σακχαρώδης διαβήτης στην Ελλάδα

Εκρηκτικές διαστάσεις έχει λάβει ο σακχαρώδης διαβήτης σε συνδυασμό με την παχυσαρκία. Μέσα σε 30 χρόνια επταπλασιάστηκε ο αριθμός των πασχόντων από σακχαρώδη διαβήτη σε όλο τον κόσμο και από 50 εκατομμύρια που ήταν τη δεκαετία του ’80 έφθασαν τα 350 εκατομμύρια.

Οι αρμόδιοι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) προβλέπουν ότι αν μέσα στην επόμενη 15ετία δεν υπάρξουν συντονισμένες παρεμβάσεις, ο αριθμός των πασχόντων θα υπερβεί τα 500 εκατομμύρια.

Κάθε 10 δευτερόλεπτα 4 άνθρωποι εμφανίζονται με διαβήτη και ταυτόχρονα άλλα 2 άτομα μένουν αδιάγνωστα. Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να εμφανιστεί στον καθένα ανεξάρτητα από την ηλικία, το χρώμα ή το φύλο. Είναι μια χρόνια νόσος που όταν δεν είναι σωστά ρυθμισμένη μπορεί να φέρει απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές.

Η εκπαίδευση αποτελεί κλειδί και την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση του Διαβήτη και θεμελιώδης προϋπόθεση για την άριστη ρύθμιση της νόσου ώστε να αποτραπούν ή να καθυστερήσουν οι επιπλοκές.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, συντονιστής διευθυντής της Α’ Παθολογικής Κλινικής και του Διαβητολογικού Κέντρου του ΓΝΠ «Τζάνειο», Ανδρέα Μελιδώνη, ο σακχαρώδης διαβήτης μαζί με τη παχυσαρκία είναι σήμερα οι μεγάλες παγκόσμιες μεταβολικές νόσοι. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι το 8%-9% του πληθυσμού (800-900 χιλιάδες) πάσχει από διαβήτη, ενώ το 3%-4% δεν γνωρίζει ότι πάσχει από τη νόσο.

Σε ότι αφορά την παχυσαρκία, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) ενώ το 2007 οι υπέρβαροι ήταν 1,6 δισεκατομμύρια και οι παχύσαρκοι 400 εκατομμύρια, εκτιμάται ότι το 2015 οι υπέρβαροι θα είναι 2,3 δισεκατομμύρια και οι παχύσαρκοι 700 εκατομμύρια παγκοσμίως.

«Τοξικός» τρόπος ζωής
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τελευταία δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανιμού Υγείας, η μέση κατανάλωση θερμίδων είναι 3.700 θερμίδες έναντι 3.100 τη δεκαετία του ’70. Τα Ελληνόπουλα είναι από τα πλέον παχύσαρκα παιδιά στην Ευρώπη. Ενδεικτικά στις ηλικές 8-10 ετών τα ποσοστά των υπέρβαρων παιδιών είναι 29% και των παχύσαρκων 13%.

Ο σύγχρονος «τοξικός» τρόπος ζωής, δηλαδή η κακή διατροφή (διατροφή σε ταχυφαγεία, υψηλή πρόσληψη λίπους και ζάχαρης, χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών, αυξημένο μέγεθος μερίδων τροφής και ποτών), η μειωμένη ανάγκη σωματικής δραστηριότητας και το πολύπλευρο καθημερινό stress, είναι αναμφισβήτητα η αφετηρία όλων των δεινών για την μεταβολική υγεία μας.

«Η αντιμετώπιση όλων αυτών των τοξικών πτυχών αποτελούν τη καρδιά της πρόληψης του διαβήτη», τονίζει ο κ.Μελιδώνης, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, που εορτάζεται στις 14 Νοεμβρίου.

Aπό τα άτoμα με διάβητη, 9 στα 10 έχoυv διάβητη τύπoυ ΙΙ. Tα συμπτώματα στo διαβήτη τύπoυ ΙΙ μπoρεi vα εivαι ήπια ή vα απoυσιάζouv τελεiως. Aπoτελεί «ύπoυλη» μoρφή πάθησης αφoύ 1 στα 2 άτoμα παρoυσιάζoυv ήδη σοβαρές επιπλοκές όταν τεθεi η διάγvωση. Eίvαι επιτακτική η αvάγκη vα ελέγχονται όλα τα άτoμα ηλικίας 45 ετών και πάvω και ιδίως oι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Avαγκαίος εivαι επίσης o έλεγχος σε vεώτερα άτoμα με καθιστική ζωή ή πoυ έχουν συγγενή 1oυ βαθμoύ με διαβήτη, σε γυναίκες με ιστορικό διαβήτη κύησης ή πoυ έχoυv γεννήσει παιδί με βάρος άνω τωv 4,5 κιλών, σε άτoμα με υπερτάση ή με διαταραχές τωv λιπιδίων και σε άτομα με πρoδιαβήτη.

Διαβήτης, μια «ακριβή» ασθένεια
Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, το άμεσο κόστος ασθενή με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ στην Ελλάδα ανεξαρτήτως ρύθμισης είναι 1.300 ευρώ το χρόνο. Ο ρυθμιζόμενος ασθενής (HbA1c < 7%) έχει ετήσιο κόστος 983 ευρώ, ενώ ο αρρύθμιστος (A1c > 7%) 1.570 ευρώ (60% υψηλότερο κόστος θεραπείας για τους μη ρυθμισμένους ασθενείς).

Άρα το συνολικό κόστος για την αντιμετώπιση των διαβητικών ασθενών στην Ελλάδα (περίπου 800.000 έως 1.000.000) ξεπερνά το 1,3 δισ. ευρώ (6,4% των συνολικών δαπανών) για την υγεία.

Tο μέσο ετήσιο κόστος ανά ασθενή είναι περίπου 2.900 ευρώ με συνολικές δαπάνες για το διαβήτη υπολογιζόμενες στα 2,3 δισ. ευρώ (12 – 15% των συνολικών δαπανών για την υγεία).

Νέες θεραπευτικές κατευθύνσεις
Ο διαβήτης δεν είναι μια αθώα, πρόσκαιρη και χωρίς συνέπειες νόσος. Είναι μια μόνιμη διαταραχή της μεταβολικής ομοιοστασίας του οργανισμού, που η μη αντιμετώπιση του, η μη ρύθμιση του, θα οδηγήσει στη πορεία του χρόνου σε μία ή περισσότερες χρόνιες επιπλοκές του.

Ο διαβήτης αποτελεί την πρώτη αιτία τύφλωσης των ενηλίκων, του ακρωτηριασμού των κάτω άκρων, της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας και αιμοκάθαρσης, της στυτικής δυσλειτουργίας και το βασικότερο αίτιο εμφραγμάτων και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Η μόνη ασπίδα προστασίας έναντι των επιπλοκών είναι η έγκαιρη διενέργεια των προληπτικών εξετάσεων και η ρύθμιση της νόσου.

Στο Ευρωπαϊκό Διαβητολογικό Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο στο Βερολίνο, παρουσιάστηκαν νέες κατευθύνσεις στην αντιμετώπιση του διαβητικού ασθενούς.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα, τεκμηριώνεται πλέον η ασφάλεια των νέων φαρμακευτικών αντιδιαβητικών αγωγών, δηλαδή των ινκρετινικών αγωγών (αγωνιστές GLP-1 και αναστολείς DPP-4), χωρίς σημαντικές παρενέργειες, ενώ υπάρχουν εξελίξεις στη θεραπευτική στρατηγική καθώς αναπτύσσονται νέα μόρια ινκρετινικών αγωγών, μόρια μακράς διάρκειας δράσης (αγωνιστές GLP-1 ή αναστολείς DPP-4 εβδομαδιαίας διάρκειας δράσης).

Επίσης, ενθαρρυντικά είναι τα δεδομένα από την συγχορήγηση ινσουλίνης και ινκρετινικών αγωγών όσον αφορά την αποτελεσματική ρύθμιση και την μείωση των υπογλυκαιμιών. Μάλιστα, οι νέες εξελιγμένες αντλίες χορήγησης ινσουλίνης, υπό την μορφή patch, ίσως μελλοντικά αντικαταστήσουν τις σημερινές αντλίες.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου έγινε επίσης εκτενής αναφορά στις νέες κατευθυντήριες οδηγίες του 2012 για την αντιμετώπιση του διαβήτη. Επισημάνθηκε το στοιχείο της εξατομίκευσης της θεραπείας, η ανάγκη ενημέρωσης του ασθενή, καθώς και η συμμετοχή του – μαζί με το γιατρό του – στη λήψη απόφασης για τη θεραπευτική αγωγή που θα ακολουθήσει.

«Εξατομίκευση, ενημέρωση και συμμετοχή είναι το μήνυμα των νέων οδηγιών», τονίζει ο πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, προσθέτοντας ότι «ο ορίζοντας για την αντιμετώπιση του διαβήτη είναι φωτεινός και ελπιδοφόρος».