Kάνναβη

H κάνναβη, τουλάχιστον ως όνομα, είναι σε όλους γνωστή. Εκείνo που δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμη είναι οι όποιες θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις της στον ανθρώπινο οργανισμό, κατά πόσο μπορεί να προκαλέσει εθισμό και για ποιο λόγο γίνεται σάλος στην Ευρώπη, καθώς οι χώρες της ΕΕ, ακόμη και στην Ελλάδα, συζητούν τον τελευταίο καιρό για την αποποινικοποίηση της χρήσης της.

Η κάνναβη είναι γνωστή με πολλές ονομασίες, όπως μαύρο, χόρτο, πράσο, νταμίρα κ.ά., και ταξινομείται σε αρκετές ποικιλίες, η βασική ουσία των οποίων είναι η δέλτα-9-τετραϋδροκανναβινόλη (ΤHC). Η ΤHC είναι υπεύθυνη για τις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στη λειτουργία του εγκεφάλου, αλλά εκτός από αυτή, η κάνναβη περιέχει άλλες 400 χημικές ουσίες, που ανέρχονται σε 3.500 όταν η χρήση της γίνεται συγχρόνως με καπνό τσιγάρου.

Τι συμβαίνει όταν καπνίζεις κάνναβη

Η δράση της και το πώς αισθάνεται ο χρήστης όταν είναι υπό την επήρειά της ποικίλλουν και εξαρτώνται από τους εξής παράγοντες:

• Από την προηγούμενη εμπειρία του χρήστη.
• Από το πόσο δυνατή είναι η μαριχουάνα (το ποσοστό της THC που περιέχει).
• Από την ψυχολογική κατάσταση του χρήστη, πριν καπνίσει.
• Από το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται ο χρήστης.
• Από την παράλληλη κατανάλωση αλκοόλ ή άλλων ουσιών και φαρμάκων.

Η κάνναβη κατατάσσεται στα χαλαρωτικά (downer) ναρκωτικά. Έτσι, ο χρήστης, ανάλογα και με τις παραπάνω περιπτώσεις, αισθάνεται χαλαρωμένος στο σώμα και ‘ανεβασμένος’ ψυχικά, ενώ τις περισσότερες φορές νιώθει να πεινάει και να διψά.

Η κάνναβη όμως μπορεί να προκαλέσει και μια σειρά ανεπιθύμητων παρενεργειών. Μεταξύ άλλων, ο χρήστης μπορεί να ταλανίζεται από αιφνίδιες παρανοϊκές ιδέες, να πιστεύει ότι του συμβαίνει κάτι άσχημο, να παρουσιάσει πόνο στο στήθος ή ακόμη και μυϊκούς σπασμούς. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν αναμειγνύονται περισσότερα από ένα είδη κάνναβης στο ίδιο τσιγάρο.

Βραχυπρόθεσμες επιδράσεις:

• Προβλήματα μνήμης και μάθησης
• Παραποίηση αντίληψης (χρόνος, ήχοι, αφή κ.λπ.)
• Δυσκολία στην ικανότητα σκέψης και επίλυσης προβλημάτων
• Απώλεια ικανότητας συντονισμού
• Κίνδυνος καρδιακής προσβολής, φόβος και επεισόδια πανικού

Αυτοί οι κίνδυνοι αυξάνονται κατά πολύ όταν η κάνναβη συνδυάζεται με άλλα ναρκωτικά.

Μακροπρόθεσμες επιδράσεις

Ευρήματα επιστημονικών ερευνών δείχνουν ότι η ουσία THC έχει διαδραματίσει ρόλο σε κάποια είδη καρκίνων και σχετίζεται με προβλήματα στο αναπνευστικό, ανοσοποιητικό και αναπαραγωγικό σύστημα.

Καρκίνος: Είναι πολύ δύσκολο να πει κάποιος με βεβαιότητα ποια είναι η ποσότητα μαριχουάνας που θα μπορούσε να προκαλέσει καρκίνο. Είναι όμως γνωστό ότι ο καπνός της περιέχει κάποιες από τις ουσίες που προκαλούν καρκίνο και βρίσκονται στον καπνό των τσιγάρων. Μελέτες έχουν δείξει ότι κάποιος που καπνίζει πέντε τσιγαριλίκια την εβδομάδα, μπορεί να συγκεντρώσει στον οργανισμό του το σύνολο των χημικών ουσιών που προκαλούν καρκίνο και ισοδυναμούν με κάπνισμα ενός πακέτου τσιγάρων την ημέρα.

Πνεύμονες και αναπνευστικό: Ανθρωποι που καπνίζουν μαριχουάνα συχνά αναπτύσσουν αναπνευστικά προβλήματα σαν αυτά που έχουν οι καπνιστές τσιγάρου. Συχνά υποφέρουν από βήχα, έντονη απόχρεμψη (πολλά πτύελα), δύσπνοια και τείνουν να έχουν περισσότερα αναπνευστικά προβλήματα από τους μη χρήστες.

Ανοσοποιητικό:Έρευνες που έχουν γίνει σε πειραματόζωα, έχουν δείξει ότι η THC μπορεί να βλάψει κύτταρα και ιστούς που προφυλάσσουν τον οργανισμό από ασθένειες.

Αναπαραγωγικό σύστημα: Η συχνή και σε μεγάλες ποσότητες χρήση κάνναβης επιδρά και στις ανδρικές αλλά και στις γυναικείες ορμόνες. Σε νέους άνδρες μπορεί να παρατηρηθούν αναπτυξιακά προβλήματα, ενώ σε νεαρές γυναίκες μπορεί να προκαλέσει αστάθεια στον κύκλο της εμμήνου ρύσης τους.

Οδήγηση

Πρόσφατη έρευνα, όμως, που εκπονήθηκε από το Ερευνητικό Εργαστήριο Μεταφορών της Βρετανίας (TRL), έδειξε ότι οι οδηγοί που έχουν καπνίσει κάνναβη είναι πιο προσεκτικοί στην οδήγηση από εκείνους που έχουν καταναλώσει αλκοόλ.

Πάντως, το βέβαιο είναι ότι οι οδηγοί δεν έχουν τα αντανακλαστικά που χρειάζονται για μια ασφαλή οδήγηση όσον αφορά στους ήχους και στα σημεία του δρόμου όπου πρέπει να είναι προσεκτικοί.

Πόσο καιρό παραμένει στον οργανισμό του χρήστη

Η δραστική της ουσία, η TCH, απορροφάται από το λιπώδη ιστό διαφόρων οργάνων.

Γενικά, ο μεταβολισμός της μπορεί να γίνει αντιληπτός με εξετάσεις ούρων έπειτα από μερικές ημέρες (6-8), ενώ σε χρόνιους χρήστες η ανίχνευση στα ούρα μπορεί να γίνει και αρκετές εβδομάδες (5-7) από την ημέρα που σταμάτησαν το κάπνισμα.

Αν κάποια είναι έγκυος και καπνίζει μαριχουάνα μπορεί να βλάψει το παιδί;

Οι γιατροί συμβουλεύουν τις εγκύους να μη χρησιμοποιούν οποιοδήποτε ναρκωτικό, γιατί μπορεί να προκαλέσουν δυσλειτουργία στο αναπτυσσόμενο έμβρυο.

Κάποιες επιστημονικές μελέτες βρήκαν ότι τα μωρά που γεννιούνται από χρήστες μαριχουάνας, είναι πρόωρα, ζυγίζουν λιγότερο και έχουν μικρότερο μέγεθος κεφαλιού, από τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες που δεν κάνουν χρήση. Τα μικρότερα σε μέγεθος μωρά αναπτύσσουν συχνότερα προβλήματα υγείας. Επιπλέον, υπάρχουν δεδομένα ερευνών που αποκαλύπτουν ότι το νευρικό σύστημα των παιδιών που προέρχονται από μητέρα χρήστη έχει προβλήματα κατά την ανάπτυξη.

H δράση της στον εγκέφαλο

Η THC προκαλεί αλλοιώσεις στα νευρικά κύτταρα της περιοχής του εγκεφάλου όπου καταγράφονται οι εμπειρίες (μνήμη). Αυτό καθιστά δύσκολο στους χρήστες να ανακαλέσουν ακόμη και ένα γεγονός που συνέβη πρόσφατα, όπως επίσης και να μάθουν νέα πράγματα.

Πάντως, οι επιστήμονες ακόμη διερευνούν τους διάφορους τρόπους με τους οποίους μπορεί η μαριχουάνα να επιδράσει στον εγκέφαλο.

Πότε κάποιος θεωρείται ότι έχει εθιστεί

Εθισμένος στη μαριχουάνα είναι όποιος αρχίζει να μην αισθάνεται καλά χωρίς το ναρκωτικό. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη δόση ή χρονικό διάστημα χρήσης τα οποία μπορούν να καθορίσουν τον εθισμό. Κάθε χρόνο περίπου 100.000 άτομα στον κόσμο παραδέχονται την εξάρτησή τους από αυτό και καταφεύγουν σε ειδική θεραπεία για απεξάρτηση.

Τι πρέπει να κάνει κάποιος που επιθυμεί να το κόψει

Μέχρι πριν από μερικά χρόνια ήταν αρκετά δύσκολο να βρει κάποιος ειδικά προγράμματα απεξάρτησης από μαριχουάνα.

Σήμερα, οι επιστήμονες δοκιμάζουν διάφορους τρόπους, πολλοί από τους οποίους είναι δόκιμοι, ώστε να μπορούν εύκολα οι χρήστες να αντισταθούν. Φαρμακευτική θεραπεία πάντως προς το παρόν δεν υπάρχει. Τα θεραπευτικά προγράμματα εστιάζουν σε συμβουλές και ομαδικό σύστημα θεραπείας. Σε χώρες του εξωτερικού μάλιστα υπάρχουν ειδικά προγράμματα, σχεδιασμένα για ανήλικους χρήστες.

Πώς καταλαβαίνεις κάποιον που έχει καπνίσει μαριχουάνα

• Μοιάζει σαν μεθυσμένος και έχει πρόβλημα στο βάδισμα.
• Φέρεται ανόητα και γελάει χωρίς λόγο.
• Έχει πολύ κόκκινα μάτια.
• Δεν θυμάται γεγονότα που συνέβησαν ακόμη και εκείνη τη στιγμή.
• Όταν οι πρώτες επιδράσεις αρχίζουν να εξαφανίζονται, ο χρήστης πέφτει σε βαθύ ύπνο.

Οι πιθανές εφαρμογές της στην ιατρική

Χημειοθεραπεία κατά του καρκίνου: η δραστική ουσία της μαριχουάνας, η ΤHC, μειώνει την τάση για έμετο αλλά και τον έμετο που προκαλείται από χημειοθεραπεία. Επιπλέον, ανακουφίζει τον ασθενή από το άγχος πριν τη θεραπεία.

AIDS: βελτιώνει την όρεξη και προλαμβάνει τη απώλεια της μυϊκής μάζας.

Σκλήρυνση κατά πλάκας: μειώνει τον πόνο στους μύες και τη σπαστικότητα που προκαλείται από τη νόσο.

Επιληψία: μπορεί να μειώσει τις κρίσεις επιληψίας σε κάποιους ασθενείς.

Γλαύκωμα: η μαριχουάνα, όταν καπνίζεται, προκαλεί μείωση της πίεσης στο εσωτερικό του ματιού. Μπορεί όμως να ελαττώσει την αιμάτωση του οπτικού νεύρου, επιδεινώνοντας την όραση.

health.in.gr