LSD

Τα παραισθησιογόνα είναι ουσίες που προκαλούν διαστρέβλωση της αντίληψης για την πραγματικότητα. Υπό την επίδρασή τους, τα άτομα βλέπουν εικόνες, ακούν ήχους και αισθάνονται πράγματα, τα οποία φαίνονται πραγματικά, αλλά δεν είναι. Η δράση τους εντοπίζεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα και συγκεκριμένα στο νευρομεταβιβαστή σεροτονίνη. Θα αναφερθούμε στις διάφορες ουσίες αυτής της κατηγορίας και ιδιαίτερα στο LSD, που αποτελεί τον κύριο εκπρόσωπό τους.

Παραισθησιογόνα ή ψευδαισθησιογόνα (Ψυχεδελικά ή ψυχωσιομιμητικά)

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται τα εξής: μεσκαλίνη, LSD, ψιλοκυβίνη ή ψιλοσυβίνη και ψιλοσίνη, DOM-DOB, DMT και DET, MDA (Ecstasy) και ΜΜDΑ, PCP.

Μεσκαλίνη

Η μεσκαλίνη είναι ένα αλκαλοειδές που προέρχεται από τον μπλε κάκτο Peyote. Κυκλοφορεί σε άσπρη κρυσταλλική σκόνη χύμα, σε κάψουλες ή σε υγρή μορφή. Λαμβάνεται από τη φλέβα ή το στόμα. Επειδή είναι πικρή, τη διαλύουν στο γάλα, το τσάι ή σε χυμούς φρούτων.

Ο φαρμακολόγος Lewin, το 1888, ανακάλυψε ότι τα κουμπιά που μασούσαν οι ερυθρόδερμοι του Βόρειου Μεξικού και των γειτονικών περιοχών προέρχονταν από τον κάκτο Peyote. Η έρευνα έδειξε ότι η χρήση των ‘μεσκαλινικών κομβίων’ ήταν ευρύτατη στην περιοχή, γεγονός που οφειλόταν στο αποτέλεσμα που επέφερε στη φαντασία, γι΄ αυτό και η μεσκαλίνη ονομάστηκε φανταστική (phantastica).

Τη χρησιμοποιούσαν ιδιαίτερα σε θρησκευτικές τελετές, στις οποίες χρειαζόταν να έλθουν οι πιστοί σε κατάσταση έκστασης. Από το 16ο αιώνα ο Sahagum μνημονεύει τις προφητικές ιδιότητες του Peyote, που φαίνεται ότι γνώριζαν οι Αζτέκοι, πολύ πριν εμφανιστεί ο Κορτέζ. Σημειώνεται ότι οι κύριες θρησκευτικές τελετές των Αζτέκων είχαν ως βάση την ανθρωποθυσία.

Η μεσκαλίνη παράγεται και συνθετικά. Δόση 350-500ml του γραμμαρίου δημιουργεί ψευδαισθήσεις για 5-12 ώρες. Η δραστικότητα της ουσίας είναι η ίδια είτε χορηγείται από το στόμα είτε με ένεση, μόνο που με το μάσημα χρειάζονται πολλές ώρες για να αρχίσει η επίδρασή της.

Συμπτώματα

Φαίνεται πως προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με αυτά του χασίς, χωρίς την αρχική ευθυμία και διέγερση.

Επισημαίνουμε τα κυριότερα:

1. Απόλυτη υπερίσχυση των οπτικών ψευδαισθήσεων: επίμονες οπτικές παραισθήσεις και έγχρωμες ψευδαισθήσεις, με παράλληλη ζωηρή μεταβολή στο σχήμα και το χρώμα των πραγματικών αντικειμένων. Αυτές εκφράζουν εικονοποίηση των σκέψεων και των συναισθημάτων του ατόμου που βρίσκεται κάτω από την επίδραση της ουσίας. Ταυτόχρονα διαταράσσεται η χρονική ή χωρική σχέση του ατόμου με τα πραγματικά αντικείμενα. Επίσης, επιφέρει βραχυχρόνιες διαταραχές της σωματικής εικόνας.

2. Διαταραχή του χρόνου: σταμάτημα του χρόνου, επιβράδυνση ή επιτάχυνση. Συχνότερη είναι η επιβράδυνση ή το σταμάτημα, οπότε ο χρόνος σταματά τελείως ή επιβραδύνεται τόσο πολύ, ώστε μια στιγμή κρατά μια αιωνιότητα.

3. Αλληλεπίδραση αισθητηριακών εμπειριών (συναισθησίες): εδώ, επειδή επικρατεί γενικά η οπτική σφαίρα, όλες οι αισθητηριακές αντιλήψεις μετατρέπονται σε οπτικές εικόνες, π.χ., ο χτύπος βιώνεται σαν έγχρωμες κηλίδες στον αέρα ή πολλές κηλίδες σε έγχρωμο πλαίσιο.

4. Διακύμανση του επιπέδου συνείδησης: το επίπεδο της συνείδησης ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Εξαρτάται επίσης από τη δόση και από ορισμένα χαρακτηριστικά του ατόμου που δεν έχουν ακόμα διευκρινιστεί.

Διαιθυλαμίδη του Λυσεργικού Οξέος (LSD)

Ως ουσία παρασκευάστηκε το 1938. Το 1943 ο επιστήμονας που την ανακάλυψε, ονόματι Hoffman, αντιλήφθηκε ότι η ουσία αυτή είχε ψυχοσιομιμητικές ιδιότητες παρόμοιες με της μεσκαλίνης. Το ίδιο έτος, ο Stoll άρχισε να κάνει έρευνες. Από αυτές διαπιστώθηκε ότι η δράση του είναι παρόμοια με εκείνη της μεσκαλίνης.

Πρόκειται για μια ημισυνθετική ουσία που παράγεται από το λυσεργικό οξύ. Κυκλοφορεί στο εμπόριο με τη μορφή χαπιών ή τζελ σε μικρά τετράγωνα κομματάκια. Είναι ικανό να προκαλέσει ένα ‘ταξίδι’ (trip) σε δόσεις 100-250 εκατομμυριοστών του γραμμαρίου. Η παρατεταμένη χρήση μπορεί να προκαλέσει αντοχή που φτάνει σε τρεις με πέντε ημέρες, ακόμα και στην τετραπλάσια δόση. Όμως η αντοχή εξαφανίζεται, με τη διακοπή, όσο γρήγορα εμφανίστηκε.

Δεν προξενεί σωματική ούτε ψυχολογική εξάρτηση αλλά από τη χρήση του ενδέχεται να εμφανιστούν δηλητηριάσεις που κυμαίνονται από τις πιο ελαφρές μέχρι τις πιο βαριές. Οι δράσεις του είναι εντελώς απρόβλεπτες και εξαρτώνται από την ποσότητα της δόσης, την προσωπικότητα, τη διάθεση και τις προσδοκίες του χρήστη, καθώς και από το περιβάλλον. Η δράση του ξεκινά 30-90 λεπτά μετά τη λήψη του.

Το LSD διεγείρει τη φαντασία και προπαντός την οπτική σφαίρα. Προκαλεί λοιπόν πολύχρωμες οπτικές παραισθήσεις και ψευδαισθήσεις με μετατροπή όλων των αισθητηριακών ερεθισμάτων σε εικόνες μαζί με τη διαταραχή της ροής του χρόνου και της παραμόρφωσης των πραγματικών αντικειμένων. Η διαταραχή της συνείδησης ποικίλλει ανάλογα με τη βαρύτητα της δηλητηρίασης. Η ταυτοποίηση του ατόμου με τις εικόνες και τα σχήματα του δημιουργεί το αίσθημα ότι μπαίνει σε έναν καινούριο κόσμο, πολύχρωμο, παράδοξο. Είναι πιθανόν να συμμετέχουν και διαταραχές της σωματικής εικόνας, που καμιά φορά επικρατούν, όπως το μεγάλωμα ή η σμίκρυνση των άκρων, η απόκτηση νέων μελών κ.λπ.

Η διάρκεια της ‘μέθης’ διαρκεί έξι με εννέα ώρες και αποκαλείται συνήθως να λέγεται ‘ταξίδι’ (trip). Δεν είναι όμως πάντα το ‘ταξίδι’ τόσο ευχάριστο (nice trip). Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει ούτε σε αναλογία ένα προς τέσσερα. Πιο συχνό είναι το άσχημο ταξίδι (bad trip), κατά το οποίο οι παραμορφωμένες εικόνες είναι φρικιαστικές και τα παράδοξα συναισθήματα πολύ άσχημα. Οι αισθητηριακές αντιλήψεις έχουν ένα χαρακτήρα απειλής που εξελίσσεται ως επίθεση εναντίον του ατόμου. Ένας χρήστης περιέγραψε πρόσωπα ματωμένα και φριχτά παραμορφωμένα που μεταβάλλονταν συνεχώς και τον απειλούσαν, ενώ έβλεπε και τα δικά του μέλη να ξεκολλούν ματωμένα. Απόλυτα τρομοκρατημένος, άρχισε να ουρλιάζει από φόβο και αγωνία.

Πάνω στην απελπισία του το άτομο που βιώνει μια τόσο τραυματική εμπειρία μπορεί να αυτοκτονήσει, να σκοτωθεί ή να τραυματιστεί σοβαρά. Οι εικόνες αυτές της αγωνίας και της φρίκης θα έπρεπε λογικά να αποθαρρύνουν οποιονδήποτε από το να πάρει την ουσία.

Πολλοί χρήστες βιώνουν αναδρομές στο παρελθόν (flashbacks), επαναλήψεις παλαιότερων εμπειριών, χωρίς μάλιστα να έχει προηγηθεί χρήση της ουσίας. Ένα flashback συμβαίνει απότομα, χωρίς προειδοποίηση, εντός λίγων ημερών ή ακόμα και έπειτα από ένα χρόνο μετά τη χρήση του LSD. Τα flashback συμβαίνουν σε άτομα που λαμβάνουν παραισθησιογόνα χρονίως ή έχουν υποκείμενο πρόβλημα προσωπικότητας. Ωστόσο, και απολύτως υγιή άτομα που χρησιμοποιούν το LSD περιστασιακά ίσως βιώσουν flashback.

Όμως τα ‘κακά ταξίδια’ και τα flashback αποτελούν ελάχιστο μόνο κίνδυνο από τη χρήση του LSD. Οι χρήστες ενδέχεται να εκδηλώσουν ψυχιατρικά προβλήματα, όπως σχιζοφρένεια ή σοβαρή κατάθλιψη. Είναι πολύ δύσκολο να καθοριστεί ο τρόπος συμμετοχής του LSD σε αυτές τις καταστάσεις.

Οι μικρότερες δόσεις έχουν ανάλογα μικρότερη επίδραση. Πολλοί μάλιστα παίρνοντας μικρές δόσεις διατηρούν κάποια επαφή με την πραγματικότητα.

Μεταξύ των σωματικών εκδηλώσεων περιλαμβάνονται η μυδρίαση, η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος, η ναυτία, οι διαταραχές του λόγου, το έντονο άγχος, η αύξηση του σακχάρου του αίματος, η ταχυκαρδία., η εφίδρωση, η απώλεια της όρεξης, η ξηροστομία, ο τρόμος και η αϋπνία.

Ψιλοκυβίνη ή ψιλοσυβίνη (μαγικά μανιτάρια)

Στο Μεξικό, στην Κεντρική Αμερική και στις Ινδίες φυτρώνει ένα μανιτάρι, ο μύκητας Psilocybe, που περιέχει δύο ουσίες, την ψιλοκυβίνη και την ψιλοσίνη, με μεσκαλινικές ιδιότητες. Τον χρησιμοποιούσαν για θρησκευτικές τελετές για να προκαλέσουν έκσταση. Λαμβάνεται από το στόμα και έχει τις ίδιες ιδιότητες με το LSD. Η δράση του διαρκεί περίπου έξι ώρες.

Παρ΄ όλο που τα παραισθησιογόνα δεν προξενούν ψυχική και σωματική εξάρτηση, η καταστροφική τους επίδραση στο κεντρικό νευρικό σύστημα τα τοποθετεί ανάμεσα στις πιο επικίνδυνες ουσίες, ιδιαίτερα για την ψυχική υγεία.

health.in.gr