Τα Στάδια χύτευσης μπρούτζινου αγάλματος με την μέθοδο του «χαμένου κεριού

Στον Δαίδαλο και την γλυπτική σχολή του αποδίδεται το μεγάλο τεχνικό και καλλιτεχνικό άλμα, από τα πανάρχαια ξύλινα ξόανα και τους αρχαϊκούς πέτρινους κολοσσούς στα κλασικά ελεύθερα μπρούτζινα αγάλματα.
«Ο Δαίδαλος είναι ο πρώτος που έβαλε στ’ αγάλματα μάτια, κι έκανε τα σκέλη να βαδίζουν, κι ακόμα άνοιξε τα χέρια, έτσι που δίκαια θαυμαζόταν απ΄τους ανθρώπους» (Διόδωρος, Ιστορική Βιβλιοθήκη, 4,76).
Το άλμα αυτό οφείλεται στην ανεπτυγμένη αρχαία ελληνική μεταλλουργία, και ιδιαίτερα στην μέθοδο χύτευσης μπρούτζινων αγαλμάτων που πήρε το όνομα «μέθοδος του χαμένου κεριού» και εφαρμόζεται σχεδόν πανομοιότυπη μέχρι σήμερα. Χωρίζεται σε πέντε στάδια:

1. Κατασκευάζεται χωμάτινο πρόπλασμα που προσεγγίζει την τελική μορφή του αγάλματος, και στηρίζεται σε έναν ξύλινο σκελετό.
2. Πάνω στο χωμάτινο πρόπλασμα τοποθετείται λεπτό στρώμα κεριού στο οποίο πλάθεται με λεπτομέρειες η μορφή του αγάλματος.
3. Εξωτερικά στο κέρινο ομοίωμα προσαρμόζονται κέρινοι αγωγοί. Τέλος, το σύνολο του ομοιώματος και των σωλήνων καλύπτονται με ένα παχύ χωμάτινο περίβλημα.
4. Ακολουθεί η θέρμανση του χωμάτινου όγκου, κι έτσι το χώμα αποκτά την αναγκαία σκληρότητα, ενώ το κερί λιώνει και αφήνει στην θέση του ένα κενό. Στο κενό αυτό χύνεται κατόπιν υγρό μέταλλο μπρούντζου.
5. Ο χωμάτινος όγκος αφαιρείται, όπως και οι εξωτερικοί μεταλλικοί αγωγοί. Το έργο ολοκληρώνεται με την τελική επεξεργασία της επιφάνειας του μεταλλικού ομοιώματος.

Μελέτη – κατασκευή: Δ. Καλλιγερόπουλος

Χύτευση: Β. Καπαρός

Πηγές

• Διόδωρος ο Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη, 4,76
• Casson S., The Technique of Early Greek Sculpture, Oxford 1993
• Diodoros of Sicily: Historical Library, 4,76
• Bol P., Antike Bronzetechnik, Muenchen 1985

Εταιρεία Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας