Αργεντινοί μιλούν στο in.gr για εκείνες τις ημέρες του Πολέμου

Για την αργεντινή κοινωνία τα Νησιά Μαλβίνας εκλάπησαν από τους Βρετανούς «πειρατές» το 1833. Τόσο στην πρωτεύουσα Μπουένος Αϊρες, όσο και σε άλλες πόλεις της χώρας υπάρχουν μνημεία για τους πεσόντες. Για το δίκαιο αγώνα των Αργεντινών.

Στην πόλη Ουσουάια, στη Γη του Πυρός, ο διεθνής αερολιμένας, τον οποίο επισκέπτονται κάθε χρόνο χιλιάδες τουρίστες, ονομάζεται Malvinas Argentinas.

Στην πόλη υπάρχει μνημείο για τον πόλεμο, όπου αναγράφεται ξεκάθαρα ότι «θα επιστρέψουμε».

Πώς είδαν όμως τα γεγονότα εκείνων των ημερών οι πολίτες της χώρας. Το in.gr επικοινώνησε με ανθρώπους που θυμούνται εκείνες τις ημέρες του Απριλίου του 1982.

Ο Mario ήταν τότε μαθητής γυμνασίου. «Θυμάμαι λίγα πράγματα. Το αρχικό ενθουσιασμό, τον κόσμο που πήγε στην κεντρική πλατεία του Μπουένος Αϊρες, μπροστά από το Προεδρικό Μέγαρο για να ζητωκραυγάσει. Θυμάμαι ακόμα τα λόγια της μητέρας μου, όταν έβλεπε την εικόνα αυτή στην τηλεόραση: ‘αυτές οι γυναίκες που φωνάζουν είναι έτοιμες να θυσιάσουν τα παιδιά τους για την πατρίδα; Έχουν ιδέα για τι μιλάμε;’

» Κατά τα άλλα, θυμάμαι ονόματα, θυμάμαι τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ να έρχεται ξανά και ξανά στη χώρα. Περισσότερο από όλα θυμάμαι εκείνες τις προσπάθειες των πολιτών να μαζέψουν πράγματα για τους στρατιώτες. Ρούχα, τσιγάρα, τρόφιμα. Η Χούντα εκμεταλλευόταν την καλή προαίρεση των πολιτών.

» Την ίδια ώρα οι στρατιωτικοί δεν μπορούσαν να εγγυηθούν ούτε τη σίτιση των στρατιωτών μας. Ούτε καν τα ρούχα για να μην κρυώνουν. Για να μην πω για τα όπλα. Για ποιον πόλεμο μιλάμε; Υπό αυτές τις συνθήκες το να οδηγήσεις μια χώρα σε πόλεμο, είναι το πλέον ανεύθυνο πράγμα που μπορείς να κάνεις. Ο σκοπός μας δεν είναι άδικος, αλλά δεν πρέπει να τον διεκδικήσουμε με τα όπλα.»

Ο Gustavo θυμάται από εκείνες τις ημέρες: «την είδηση την άκουσα με κάποια αίσθηση δικαιοσύνης για ένα θέμα που είναι εθνικό, ίσως το μόνο στο οποίο θα συμφωνούσαμε όλοι οι Αργεντινοί. Από μικροί μαθαίνουμε ότι τα Νησιά μάς ανήκουν με νόμιμα επιχειρήματα.

» Τα Μέσα Ενημέρωσης, σε μια εποχή δικτατορίας έδιναν κλίμα ευφορίας, ότι κερδίζουμε. Παρά το γεγονός ότι ήμουν κατά της δικτατορίας, οφείλω να ομολογήσω ότι η αίσθηση δικαιοσύνης για όλο αυτό με έκανε να ‘αποδέχομαι’ τα όσα άκουγα. Δυστυχώς, ο πόλεμος έμοιαζε σαν ένα παιχνίδι ποδοσφαιρικό. Μετά τον πόλεμο ήρθε η σκληρή αλήθεια, η απογοήτευση, το γεγονός ότι ο πόλεμος δεν είναι παιχνίδι στην τηλεόραση, έχει θύματα. Μπορεί η υπόθεση των Μαλβίνας να είναι πάντα στην καρδιά μου, όμως, ο σκοπός δεν αγιάζει όλα τα μέσα.»

O Nicolas -19 χρονών τότε- στάθηκε τυχερός και δεν πήγε στον Πόλεμο: «ήμουν κλάση 1963 και στον Πόλεμο κάλεσαν τις κλάσεις 1962, λίγους από την κλάση 1961 και ακόμα λιγότερους από τη δική μου. Με κάλεσαν απλά ως έφεδρο, σε περίπτωση που χρειάζονταν επιπλέον στρατεύματα. Θυμάμαι όταν ήρθε το γράμμα στο σπίτι που η μητέρα μου έκλαιγε. Όσοι κλήθηκαν από τη δική μου κλάση (1963) μεταφέρθηκαν στο Νότο εν αναμονή της μετάβασής τους στα Νησιά. Είναι οι άνθρωποι που σήμερα διαδηλώνουν ζητώντας να αναγνωριστούν ως βετεράνοι και να λάβουν σύνταξη.

» Εκείνες οι ημέρες ήταν πραγματικά μια τρέλα. Θυμάμαι πάνω από όλα τους εράνους: μαζεύαμε οτιδήποτε για τους στρατιώτες, όμως τα περισσότερα δεν έφταναν ποτέ. Η πληροφόρηση από τα Μέσα Ενημέρωσης, προφανώς γινόταν με το σταγονόμετρο. Όταν και εμείς οι ίδιοι είχαμε αρχίσει να αμφιβάλουμε για την πορεία των πραγμάτων, βάζαμε ραδιοφωνικούς σταθμούς της Ουρουγουάης ή το ισπανικό πρόγραμμα του BBC για να μάθουμε την αλήθεια. Φυσικά πάντοτε μαθαίναμε για τις δικές μας επιτυχίες, αν είχαμε καταρρίψει κανένα αεροπλάνο ή βυθίσει κανένα πλοίο. Τις αποτυχίες μας δεν τις μαθαίναμε με εξαίρεση το ARA General Belgrano.

» Η αίσθηση που είχε ο κόσμος ήταν ότι δεν πρόκειται να έρθουν οι Βρετανοί να υπερασπιστούν αυτά τα νησάκια, ούτε να ενδιαφερθούν για τους κατοίκους τους (εμείς τους αποκαλούσαμε Kelpers).

» Νιώθω απογοήτευση για τον κόσμο που λίγες μέρες πριν τον Πόλεμο είχε γεμίσει την Plaza de Mayo, ζητώντας εκλογές, και μόλις έγινε ο Πόλεμος γέμισαν πάλι την ίδια πλατεία για να ζητωκραυγάσουν.

» Στον Πόλεμο έχασα φίλους και φίλους φίλων. Θυμάμαι ανθρώπους που γύρισαν και έλεγαν πόσο άσχημα ήταν όλα, ότι ποτέ δεν έφτασε τίποτε από αυτά που μαζεύαμε στους εράνους. Ότι πέθαιναν στο κρύο και στην πείνα.

» Οι άνθρωποι που πήγαν στον Πόλεμο ήταν πραγματικά ήρωες, που δεν γνώρισαν καμία αναγνώριση. Οι στρατιωτικοί τους χρησιμοποίησαν, μας χρησιμοποίησαν, μας είπαν ψέματα. Στηρίζω την προσπάθεια της προέδρου να πάρουμε τα Νησιά με ειρηνικό τρόπο, γιατί μας τα έκλεψαν. Μπορεί σε πολλά να θαυμάζω τους Βρετανούς, όμως ανέκαθεν ήταν πειρατές. Η Ιστορία το αποδεικνύει, οι αποικίες, τα όσα υπέφεραν άλλοι λαοί σε όλο τον κόσμο. Ακόμα και από την Ελλάδα πήραν τα Μάρμαρα και δεν τα επέστρεψαν ποτέ…»

Η Marga ζει στη La Plata. Τις ημέρες του πολέμου δίδασκε σε δημόσιο σχολείο. «Εκείνες τις ημέρες κουβεντιάζαμε πολύ με τα παιδιά και τις οικογένειές τους, προκειμένου να εξηγήσουμε την ιστορία και τι ακριβώς έχει συμβεί με τα Νησιά.

» Κάναμε και εμείς την κλασική εκείνη την περίοδο συλλογή ρούχων, τροφίμων, τσιγάρων για τους στρατιώτες μας. Αρχικά με ενθουσιασμό, όμως στην πορεία μαθαίναμε άλλα πράγματα. Νομίζω ότι ήταν αδύνατο να αντιμετωπίσουμε τα όσα συνέβαιναν.
» Τόσοι νέοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, εξαιτίας των στρατιωτικών. Μια συνάδελφός μου έχασε το γιο της. Μια άλλη είδε το παιδί της να τρελαίνεται. Ο γιος μου γλίτωσε, γιατί ήταν φοιτητής.

» Στην τηλεόραση μας τα έδειχναν όλα ωραία. Ότι κερδίζουμε. Αλλά σε ξένα κανάλια, έλεγαν άλλες ιστορίες και αυτό μας επηρέαζε. Εδώ ήταν φανερό ότι μας κορόιδευαν. Κατά την άποψή μου, τα Νησιά μάς ανήκουν, αλλά πριν κάνουμε οτιδήποτε, πρέπει να γνωρίζουμε τις συνέπειες.»

Ο σύζυγός της Αngel θυμάται τον κόσμο που είχε συγκεντρωθεί στην κεντρική πλατεία του Προεδρικού Μεγάρου λίγες μέρες πριν τον Πόλεμο: «Τότε φώναζαν συνθήματα κατά του προέδρου Γκαλτιέρι για την οικονομική κατάσταση. Και λίγες μέρες μετά η πλατεία γέμισε ανθρώπους που πανηγύριζαν για τα Νησιά. Ο καθένας μπορεί να βγάλει μόνος του συμπεράσματα...»

H Mariana είναι γιατρός. Εκείνες τις ημέρες του Πολέμου ήταν μόλις 11 χρονών και θυμάται την τηλεόραση ανοικτή και τους γονείς της να κλαίνε. «Ο αδελφός μου έκανε τη θητεία του και φοβόμασταν ότι θα πάει εκεί. Στο σχολείο προσπαθούσαν να μας εξηγήσουν τι συνέβαινε, γιατί όλο αυτό. Δεν κατάλαβαινα και πολλά, προφανώς έπρεπε να είμαι περήφανη για έναν Πόλεμο που δεν γνώριζα.

» Θυμάμαι τα ανακοινωθέντα της κυβέρνησης Γκαλτιέρι, όπου όλο κερδίζαμε! Θυμάμαι τους εράνους και τους επώνυμους στην τηλεόραση να δίνουν προσωπικά τους αντικείμενα -μάταια όλα αυτά.

» Σήμερα, μετά από τόσα χρόνια μπορώ να πω ότι ποτέ δεν υπήρξε μια θετική αποτίμηση εκείνης της σκοτεινής περιόδου: από μια κυβέρνηση αλκοολικών και έναν λαό που χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για να καταλάβει το λάθος.»

Ο Julio είναι αρχιτέκτονας. Αισθάνεται ότι η δική του άποψη για τα γεγονότα ήταν εντελώς διαφορετική, αφού είχε επιστρέψει στην Αργεντινή μετά από 3 χρόνια ζωής σε μια άλλη εμπόλεμη ζώνη: αυτή της Μέσης Ανατολής: «Βρισκόμουν στο Ισραήλ και είχα μια ξεκάθαρη εικόνα για το τι θα πει να ζεις σε μια χώρα με τον πόλεμο δίπλα, σε μια περιοχή που γνώριζε τι θα πει να διώχνεις τους Βρετανούς.

» Σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου έφυγαν οι Βρετανοί, αυτό έγινε με τεράστιες θυσίες από την πρώην αποικία που επρόκειτο να γίνει ανεξάρτητη. Επιπλέον, παντού άφηναν ένα πρόβλημα. Δείτε τα Παλαιστινιακά Εδάφη και τα όσα γίνονται σήμερα, το Πακιστάν με την Ινδία.

» Το κλίμα που ζούσα στην Αργεντινή, ακόμα και μεταξύ των συναδέλφων μου τότε, ήταν ότι εμείς ήμασταν οι δυνατοί και θα τους κερδίζαμε. Αναφερόμασταν υποτιμητικά ακόμα και στον πρίγκιπα Ανδρέα, ο οποίος ήταν σε ένα από τα πλοία. ‘Ας έρθει ο πρίγκιπας και θα δει!’ ήταν το σύνθημα.

» Ήμουν ο μόνος που είχα άλλη άποψη, πίστευα ότι κανείς στην Αργεντινή δεν ξέρει πώς είναι να ζεις σε συνθήκες πολέμου και κανείς δεν γνωρίζει τι ακριβώς είναι οι Βρετανοί. Δεν μου έλεγε κανείς τίποτα, ήμουν ο δειλός, σχεδόν ο προδότης.

» Προφανώς ήμουν συνηθισμένος σε μια τέτοια αντιμετώπιση, αφού ανήκω στους Εβραίους της Αργεντινής. Ήμουν ο μόνος που γνώριζε τι θα πει να περιπολείς νύχτα σε μια πόλη [στο Ισραήλ] με όπλο στο χέρι και με την αίσθηση ότι ο αντίπαλος μπορεί να επιτεθεί οποιαδήποτε στιγμή.»

Απόστολος Ρουμπάνης

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ