Δευτέρα 18 Μαρτίου 2024
weather-icon 21o
Αντάρτικο πόλεων, βουνών και διαφόρων αποχρώσεων

Αντάρτικο πόλεων, βουνών και διαφόρων αποχρώσεων

Το αντάρτικο γνώρισε ιδιαίτερη απήχηση σε αρκετές χώρες της Νοτίου Αμερικής με διάφορες μορφές, ιδεολογίες και πρακτικές. Ακολουθεί μια συνοπτική παρουσίαση των πιο γνωστών κινημάτων.

Το αντάρτικο γνώρισε ιδιαίτερη απήχηση σε αρκετές χώρες της Νοτίου Αμερικής με διάφορες μορφές, ιδεολογίες και πρακτικές. Ακολουθεί μια συνοπτική παρουσίαση των πιο γνωστών κινημάτων.

Κολομβία

Η Autodefensas Unidas de Colombia (AUC) δημιουργήθηκε το 1997 ως παραστρατιωτική οργάνωση με τουλάχιστον 20 χιλιάδες μέλη. Στόχος τους να φέρουν αποτελέσματα εκεί που έχει αποτύχει το επίσημο κράτος της Κολομβίας. Την προστασία περιοχών από τη δράση των αριστερών ανταρτών. Το μεγαλύτερο δε μέρος των εσόδων για τη δράση τους προέρχεται από την καλλιέργεια και την εμπορία ναρκωτικών. Ο διάλογος με την κυβέρνηση της Κολομβίας για τον αφοπλισμό των ανταρτών έχει διακοπεί από το 2005.

Οι Ένοπλες Επαναστατικές Δυνάμεις της Κολομβίας (FARC) είναι η αρχαιότερη και πλέον γνωστή οργάνωση ανταρτών στη Νότιο Αμερική. Ιδρύθηκε το 1964 ως στρατιωτικό σκέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κολομβίας. Αριθμούσε στην περίοδο της μεγάλης της ακμής τουλάχιστον 18 χιλιάδες μέλη και είχε καταφέρει να ελέγχει μεγάλο μέρος της επικράτειας της χώρας.

Οι αντάρτες δηλώνουν ότι μάχονται για τα δικαιώματα των φτωχών ενάντια στην αστική τάξη της χώρας και στις κυβερνήσεις που εξυπηρετούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Και σε αυτή την περίπτωση, ο αγώνας τους χρηματοδοτείται από την εμπορία ναρκωτικών.

Οι FARC συμμετέχουν κατά διαστήματα στις πρωτοβουλίες διάφορων προέδρων για ειρήνη και αφοπλισμό, ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για κινήσεις στρατηγικής, αφού ο πόλεμος με το Στρατό της Κολομβίας και τις παραστρατιωτικές οργανώσεις συνεχίζεται.

Ωστόσο, τα τελευταία τέσσερα χρόνια και ιδιαίτερα μετά την εκλογή του συντηρητικού Αλβαρο Ουρίμπε στην προεδρία, οι FARC υπέστησαν σημαντικότατα πλήγματα.

Η ίδια πολιτική συνεχίζεται και από τον νυν πρόεδρο της χώρας, Χουάν Μανουέλ Σάντος, επί των ημερών του οποίου (Οκτώβριος 2011) συνελήφθη ο αρχηγός της Οργάνωσης.

Από τις πιο ηχηρές περιπτώσεις ομηρείας υπήρξε η υποψήφια για την προεδρία της Κολομβίας Ίνγκριντ Μπετανκούρτ, η οποία απήχθη το 2002 και απελευθερώθηκε το 2008.

Ο Εθνικός Απελευθερωτικός Στρατός (ELN) είναι μία ακόμα μαρξιστική οργάνωση ανταρτών που δρα στην Κολομβία από το 1964. Είναι μικρότερη από τις FARC με δύναμη έως 5 χιλιάδων.

Η οργάνωση έχει και αυτή υποστεί πλήγμα από την προσπάθεια των προέδρων της χώρας να «τελειώσουν» τον εμφύλιο πόλεμο στη χώρα, αλλά και από τις επιθέσεις των ακροδεξιών παραστρατιωτικών της AUC.

Ουρουγουάη

Οι Tupamaros έδρασαν στην Ουρουγουάη ως αντάρτικο πόλεων τις δεκαετίες του 1960 και 1970. Βασικότερος ηγέτης τους υπήρξε ο Ραούλ Σέντις (1926-1989). Το όνομα της οργάνωσης προέρχεται από τον Περουβιανό Τούπακ Αμάρου (1742-1781), ο οποίος το 1780 ηγήθηκε κινήματος κατά των Ισπανών κατακτητών.

Η δράση των Tupamaros περιλάμβανε κλοπές τραπεζών, αλλά και απαγωγές επιχειρηματιών και δολοφονίες. Μεταξύ άλλων, είχαν απαγάγει τον πρέσβη της Βρετανίας στην Ουρουγουάη και τον Νταν Μιτριόνε, πράκτορα του FBI και αργότερα «σύμβουλο» του δικτατορικού καθεστώτος του 1973.

Η οργάνωση δέχθηκε ισχυρότατο πλήγμα στη διάρκεια της δικτατορίας, όταν εκατοντάδες μέλη της «εξαφανίστηκαν». Οι περισσότεροι ηγέτες της –μεταξύ αυτών και ο Ραούλ Σέντις- φυλακίστηκαν για τα επόμενα 12 χρόνια.

Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας –το 1985- οι Tupamaros έγιναν πολιτικό κόμμα με την επωνυμία Movimiento de Participacion Popular (Κίνημα Λαϊκής Συμμετοχής). Σήμερα αποτελούν μέρος της κεντροαριστερής κυβερνητικής συμμαχίας.

Περού

Το Φωτεινό Μονοπάτι (Sendero Luminoso) υπήρξε μαοϊστική οργάνωση ανταρτών που έδρασε στο Περού τη δεκαετία του 1980. Αρχηγός της υπήρξε ο Αμπιμαέλ Γκουσμάν. Τα μέλη της προτιμούν να αποκαλούνται μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος του Περού. Το όνομα προήλθε ουσιαστικά από τη φράση του ιδρυτή του ΚΚ Περού Χοσέ Κάρλος Μαριάτεγι: «Ο Μαρξισμός – Λενινισμός θα ανοίξει το φωτεινό μονοπάτι προς την επανάσταση».

Τα μέλη της οργάνωσης έδρασαν με ιδιαίτερη σκληρότητα, όχι μόνο κατά των εκπροσώπων της αστικής τάξης και γαιοκτημόνων, αλλά και κατά των φτωχών χωρικών. Ορμητήριό τους η ορεινή επαρχία Αγιακούτσο.

Για μεγάλο χρονικό διάστημα τη δράση τους ενθάρρυνε η άποψη της επίσημης κυβέρνησης του Περού ότι επρόκειτο για «παρανοϊκούς». Ωστόσο, όταν τα πράγματα άρχισαν να ξεφεύγουν από τον έλεγχο, η κυβέρνηση κήρυξε την επαρχία σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, δίνοντας το «πράσινο φως» στον Στρατό να αντιμετωπίσει τους αντάρτες με όποια μέθοδο θεωρούσε καταλληλότερη.

Αυτό τελικά είχε σαν αποτέλεσμα να συλληφθούν και να βασανιστούν εκατοντάδες αθώοι, που δεν είχαν καμία σχέση με το «Φωτεινό Μονοπάτι». Την ίδια ώρα, οι αντάρτες συνέχιζαν τη δράση τους με πολύνεκρες επιθέσεις ακόμα και στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Μέχρι το 1991 οι αντάρτες ήλεγχαν μεγάλο μέρος του νότιου και κεντρικού Περού, ενώ συνεργάζονται και μια μια μικρότερη οργάνωση, το Επαναστατικό Κίνημα Τουπάκ Αμάρου (MRTA).

Η οργάνωση δέχτηκε ισχυρότατο πλήγμα από τον πρόεδρο Αλμπέρτο Φουτζιμόρι (1989-1999), ενώ στην επαρχία οι χωρικοί είχαν και οι ίδιοι συγκροτήσει ομάδες κρούσης κατά των ανταρτών (γνωστές ως rondas).

Ο αρχηγός της Οργάνωσης συνελήφθη και καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά.

Αργεντινή

Οι Montoneros δημιουργήθηκαν στην Αργεντινή τη δεκαετία του 1970. Αποτέλεσαν ένα περίεργο μείγμα φοιτητών από Καθολικές οργανώσεις και αριστερών ομάδων που στήριζαν την επιστροφή του ιστορικού ηγέτη της χώρας Χουάν Περόν, ο οποίος τότε ζούσε εξόριστος στην Ισπανία του Φράνκο.

Βασικός στόχος, να χτυπήσουν το δικτατορικό καθεστώς που κυβερνούσε την Αργεντινή. Η δράση τους περιλάμβανε κλοπές τραπεζών, απαγωγές και δολοφονίες πολιτικών, συνδικαλιστών, τραπεζιτών και διπλωματών. Η πλέον γνωστή περίπτωση απαγωγής και δολοφονίας ήταν αυτή του προέδρου Πέδρο Εουχένιο Αραμπούρου, ο οποίος ανέλαβε την εξουσία μετά την ανατροπή του Χουάν Περόν, το 1955.

Ο Περόν επέστρεψε με επεισοδιακό τρόπο στην Αργεντινή το 1973, ωστόσο, οι Montoneros δεν έγιναν δεκτοί με ενθουσιασμό στις τάξεις του κόμματός του. Ο ίδιος ο Περόν τους γύρισε την πλάτη από το μπαλκόνι της Casa Rosada, του προεδρικού μεγάρου της Αργεντινής.

Μετά το θάνατό του, το 1974, οι Montoneros αποφάσισαν να περάσουν στην αντεπίθεση με στόχο την «κοινωνική επανάσταση του αληθινού περονισμού».

Συνέχισαν τις απαγωγές και τις εκτελέσεις επιχειρηματιών και στρατιωτικών, ενώ μεταξύ των θυμάτων τους ήταν και ένας πρώην υπουργός Εξωτερικών της Αργεντινής. Στην ιστορία έμεινε η απαγωγή μελών μιας από τις πλουσιότερες οικογένειες της Αργεντινής, από την οποία έλαβαν 60 εκατ. δολάρια ως λύτρα.

Η στρατιωτική δικτατορία του 1976 υπό τον στρατηγό Βιντέλα έβαλε τέλος στη δράση των Montoneros, αφού μεταξύ των χιλιάδων που εξαφανίστηκαν ήταν και πολλά από τα μέλη τους.

Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ERP Ejercito Revolucionario del Pueblo) αποτέλεσε την ένoπλη πτέρυγα του Επαναστατικού Κόμματος των Εργαζομένων (PRT) και έδρασε τις δεκαετίες του 1960 και 1970, στη διάρκεια πολιτικών και στρατιωτικών κυβερνήσεων. Αρχηγός του, ο Μάριο Ρομπέρτο Σαντούτσο (1936-1976). Από τις πιο γνωστές επιθέσεις του ERP ήταν η απαγωγή του επικεφαλής της πετρελαϊκής Esso Βίκτορ Σάμιουλεσον, για την απελευθέρωση του οποίου εισέπραξαν 12 εκατ. δολάρια.

Μια από τις πλέον αμφιλεγόμενες επιθέσεις του ΕRP ήταν η απαγωγή, το 1974, ενός αξιωματικού των Ένοπλων Δυνάμεων και της 4χρονης κόρης του στην επαρχία Τουκουμάν, στη βορειοδυτική Αργεντινή. Για τη συγκεκριμένη επίθεση υπάρχουν διάφορες μαρτυρίες ακόμα και από στελέχη της οργάνωσης, τα οποία παραδέχονται ότι ήταν μεγάλο λάθος. Το θέμα αυτό προκάλεσε αντιδράσεις και στην κοινή γνώμη.

Μετά την ανατροπή της κυβέρνησης της Ισαμπέλ Περόν από τον Στρατό, το 1976, αρκετά στελέχη του ERP εγκατέλειψαν τη χώρα. Ένα από τα πλέον γνωστά στελέχη της ο Γκοριαράν Μέρλο διέφυγε στη Νικαράγουα των Σαντινίστας. Ήταν ένας από τους εκτελεστές του δικτάτορα της Νικαράγουας, Αναστάσιο Σομόσα. Ο τελευταίος δολοφονήθηκε το 1980 στην πρωτεύουσα της Παραγουάης.

Ο Μέρλο επέστρεψε στην Αργεντινή το 1987. Δύο χρόνια αργότερα συμμετείχε στην αποτυχημένη (αλλά αιματηρή) απόπειρα πραξικοπήματος κατά του προέδρου Κάρλος Μένεμ. Διέφυγε στο Μεξικό, όπου συνελήφθη το 1995. Εκδόθηκε στην Αργεντινή, καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και τελικά έλαβε χάρη –το 2003- από τον πρόεδρο Εδουάρδο Ντουάλντε. Πέθανε το 2006.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ

Sports in

Παπανικολάου: «Ας είναι φέτος η χρονιά που θα κάνουμε το διπλό στην έδρα της Εφές»

Ο Κώστας Παπανικολάου μίλησε για την κρίσιμη αναμέτρηση του Ολυμπιακού στην έδρα της Εφές.

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ ΜΜΕ Α.Ε.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

Δευτέρα 18 Μαρτίου 2024