Ο Τιτανικός μέσα από δικά του «λόγια»

Oι πληροφορίες που μας έρχονται στη διάρκεια του αιώνα που πέρασε από το διάσημο ναυάγιο προέρχονται κυρίως από τις μαρτυρίες επιζώντων και από δημοσιεύματα της εποχής. Υπάρχει, όμως, μία ακόμα μαρτυρία: εκείνη του ίδιου του πλοίου. Αυτή προκύπτει από τα τηλεγραφήματα που στέλνονταν από τον Τιτανικό και τα οποία δίνουν μια δική τους εικόνα για τη ζωή στο πλοίο και τη ναυτική τραγωδία.

Τα τηλεγραφήματα δείχνουν ότι άλλα πλοία είχαν ειδοποιήσει τον Τιτανικό για τα παγόβουνα που υπήρχαν στην περιοχή, ενώ καταγράφουν και τις απελπισμένες εκκλήσεις για βοήθεια μετά τη σύγκρουση με το παγόβουνο.

Τα τηλεγραφήματα αυτά παρουσιάζουν τα πραγματικά λόγια του προσωπικού και των επιβατών καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού. Πρόκειται για τη μοναδική επικοινωνία του πλοίου με τον έξω κόσμο, λίγο πριν χαθεί για πάντα στον βυθό του Ατλαντικού.

«Γεια σου αγόρι. Δειπνώ μαζί σου απόψε πνευματικά, η καρδιά μου είναι για πάντα μαζί σου. Με πολύ αγάπη, κορίτσι» γράφει ένα από τα τηλεγραφήματα που εστάλησαν στη Νέα Υόρκη, τελικό προορισμό του Τιτανικού.

«Δεν είμαι άρρωστος. Όλα καλά. Ειδοποίησε ότι όλοι ενδιαφέρονται για πόκερ» γράφει άλλο που εστάλη στο Λος Άντζελες.

«Ωραίο ταξίδι, ωραίο πλοίο» αναφέρει άλλο.

Αυτοί που χειρίζονταν τον ασύρματο στον Τιτανικό ήταν νεαροί άνδρες που ήθελαν να ξεφύγουν από την φτώχεια. Συνομιλούσαν με ασυρματιστές σε άλλα πλοία σε μία γλώσσα δική τους, αποκαλώντας ο ένας τον άλλο «γέρο».

Καθώς το ταξίδι του Τιτανικού συνέχιζε, αναφέρει το BBC, τα τηλεγραφήματα δεν περιλάμβαναν μόνο χαριτωμένα μηνύματα από τους επιβάτες του πλοίου, αλλά και ειδήσεις των ημερών (για παράδειγμα μια δολοφονία στη Γαλλία), καθώς και πληροφορίες ασφαλείας.

Για παράδειγμα, ο Τιτανικός έλαβε πληροφορίες για την τοποθεσία παγόβουνων. Τα μηνύματα αυτά αγνοήθηκαν, άγνωστο για ποιον ακριβώς λόγο.

Όταν το πλοίο συγκρούστηκε με το παγόβουνο ο ασυρματιστής Τζακ Φίλιπς έστελνε ακόμα μηνύματα των επιβατών.

Όταν το προσωπικό διαπίστωσε ότι δεν υπήρχαν αρκετές σωστικές λέμβοι στο πλοίο, τότε στράφηκε στον ασύρματο για σωτηρία.

Το σήμα κινδύνου CQD που χρησιμοποιούσαν οι ασυρματιστές εστάλη σε κάθε πλοίο που βρισκόταν στην περιοχή εκείνη του Ατλαντικού. Οι ασυρματιστές αστειεύτηκαν ότι θα έπρεπε ίσως να δοκιμάσουν να στείλουν το νέο σήμα κινδύνου (το γνωστό SOS), γιατί μπορεί να μην είχαν τη δυνατότητα να το χρησιμοποιήσουν ξανά.

«Ελάτε αμέσως. Χτυπήσαμε ένα παγόβουνο. Είναι CQD, γέρο»: Αυτό το μήνυμα έστειλε ο Τιτανικός στο πλοίο Καρπάθια.

«Χτυπήσαμε ένα παγόβουνο και βυθιζόμαστε με την πλώρη» ήταν το μήνυμα ασυρματιστή σε ένα γερμανικό πλοίο, το Φράνκφουρτ.

Τα άλλα πλοία δεν πίστεψαν τις αρχικές πληροφορίες και ζήτησαν από τον Τιτανικό περισσότερες λεπτομέρειες.

Με σημερινούς όρους θα ήταν σαν να προσπαθούσε να οργανωθεί μια διάσωση μέσω Twitter, την ώρα που δημοσιεύονται αντικρουόμενες πληροφορίες.

«Βάζουμε τους επιβάτες σε μικρές βάρκες. Γυναίκες και παιδιά σε βάρκες. Δεν μπορούμε να κρατήσουμε για πολύ ακόμα. Χάνουμε ενέργεια» ανέφερε άλλο μήνυμα, καθώς η κατάσταση γινόταν όλο και πιο απελπιστική.

«Εδώ Τιτανικός. CQD. Πλημμυρίζει το μηχανοστάσιο». Σε απάντηση, το αδελφό πλοίο Olympic έστειλε: «Ανάβουμε όλους τους λέβητες όσο πιο γρήγορα μπορούμε».

Τα μηνύματα δείχνουν την ένταση που επικρατεί. Όταν ένα πλοίο που βρίσκεται σχεδόν 200 μίλια μακριά διακόπτει για να ρωτήσει: «Τι τρέχει με εσάς;», οι ασυρματιστές του Τιτανικού απαντούν οργισμένοι: «Εσύ, ηλίθιε, μείνε έξω από αυτό».

Τα τελευταία μηνύματα από το πλοίο είναι αποσπασματικά και δείχνουν πόσο επείγουσα έχει γίνει η κατάσταση: «Ελάτε γρήγορα. Το μηχανοστάσιο σχεδόν πλημμυρισμένο» είναι το μήνυμα που έστειλε το πλοίο, λίγα λεπτά πριν βυθιστεί.

Μετά την τραγωδία, ο ασύρματος ήταν ο μοναδικός τρόπος για ορισμένους από τους επιζώντες να επικοινωνήσουν με τους δικούς τους ανθρώπους.

«Συνάντησέ με στην αποβάθρα με 200 δολάρια, εσώρουχα, ένα καπέλο, ένα μεγάλο παλτό -είμαι καλά, αλλά λίγο παγωμένος» έστειλε ένας από τους επιζώντες από το πλοίο Καρπάθια.

«Πάμφτωχος, χωρίς ρούχα» ανέφερε άλλος. Οι λέξεις στα τηλεγραφήματα κόστιζαν χρήματα, οπότε οι επιζώντες κρατούσαν τα μηνύματα σύντομα: «Ασφαλής, Μπερτ» έστειλε ένας από αυτούς.

Ο ασυρματιστής Τζακ Φίλιπς χάθηκε στο ναυάγιο. Μάλιστα, παρέμεινε στη θέση του και μετά την εντολή του καπετάνιου να εγκαταλείψει το πλοίο. Ένας βοηθός ασυρματιστή, μιλώντας εκείνη την εποχή στους New York Times, αναφέρθηκε στο κουράγιο του.

«Δεν θα ξεχάσω ποτέ όσο ζω τη δουλειά που έκανε ο Φίλιπς στα τελευταία 15 απαίσια λεπτά» είπε ο Χάρολντ Μπράιντ.

Newsroom ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ